GÖKÇER TAHİNCİOĞLU
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, Seyahat davasında verdiği kararlar, yargının davanın niteliğine nazaran nasıl farklı kararlar verebildiğini de ortaya koydu. Yargı, Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda öldürülen Cemal Kaşıkçı belgesinde, Suudiler’in, “biz aslına bakarsanız yargıladık, yinelenmiş yargılama yapılamaz” itirazı üzerine, Türkiye’deki davanın içerdiği farklılıklara karşın yargılamayı durdurarak evrakın iadesine karar verirken, Seyahat davasındaki itirazlara kayıtsız kaldı. Birinci yargılamayı beraatle sonuçlandıran İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, gerekçeli sonucunda, ortalarında, son kararla bir arada tutuklanan Mücella Yapıcı’nın da bulunduğu kimi sanıkların İstanbul 33. Asliye Ceza Mahkemesi’nde, “suç örgütü kurmak” argümanıyla yargılandığı, beraat ettiği ve bu sonucun katılaştığını vurguladığı ortaya çıktı. Buna karşın, yinelenmiş yargılama argümanlarını dikkate almayan 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Yapıcı’nın da ortalarında olduğu sanıkları 18 yıl mahpusla cezalandırdı ve tutuklanmalarına hükmetti.
Gezi davasına bakan İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Anadolu Kültür İdare Konseyi Lideri Osman Kavala’yı ağırlaştırılmış müebbet, Mücella Yapan, Çiğdem Mater Utku, Ali Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Tayfun Kahraman ve Yiğit Ali Ekmekçi’yi 18 yıl mahpusla cezalandırdı. Mahkeme, Kavala’nın tutukluluğunun devamına, öbür sanıkların da tutuklanmasına karar verdi.
Mükerrer yargılama
Büyük reaksiyon toplayan karara ait ayrıntılar ortaya çıkmaya devam ediyor. Mahkeme, bu sonucu verirken, 26 ay evvel tıpkı davayı beraatle sonuçlandıran İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nin gerekçeli sonucundaki ihtarları da dikkate almadı.
Ağır Ceza Mahkemesi, 18 Şubat 2020’de verdiği beraat sonucunın öne sürülen sebebinde, evraktaki telefon dinleme kayıtlarının, “yasak delil” niteliğinde olduğunu savunmuştu.
Mahkeme, birebir vakitte, ortalarında Mücella Yapıcı’nın da olduğu 5 sanık hakkında, “suç işlemek emeliyle örgüt kurmak ve toplantı şov yürüyüşü kanuna muhalefet” kabahatlerinden İstanbul 33. Asliye Ceza Mahkemesi’nde dava açıldığına dikkat çekmişti. Kararda, mahkemenin bu sanıklarla ilgili olarak, “eylemlerinin anayasal toplanma ve örgütlenme hakkı ile tabir özgürlüğü boyutunda kaldığı ve Taksim Dayanışması’nın hata örgütü olduğunu gösterir delil bulunamadığından” bahisle farklı başka beraat kararı kurduğu, bu sonucun temyiz edilmeksizin 1 Haziran 2015’de katılaştığı vurgulanmıştı.
Ağır Ceza Mahkemesi’nin işaret ettiği bu dava, 8 Temmuz 2013’te Seyahat protestoları sırasında, ortalarında Taksim Dayanışması üyelerinin de bulunduğu 50 kişinin gözaltına alınmasının akabinde açıldı. Gözaltına alınan Yapan ve öteki şüpheliler, 11 Temmuz 2013’te hür bırakıldı. Gözaltına alınanlardan 26’sı hakkında “örgüt kurmak ve yönetmek”, “polise mukavemet” ve “gösteri kanuna muhalefet” suçlamasıyla iddianame hazırlandı.
Ancak bu iddianame yetersiz bulunarak mahkeme tarafınca reddedildi. Savcı değiştikten daha sonra ikince defa iddianame hazırlandı. 26 kişi “örgüt kurmak ve yönetmek” ile “toplantı ve şov yürüyüşleri kanununa muhalefet” ile suçlandı. Bu davada sanıkların 17 yıla kadar mahpusu istendi. 2015’te dava beraat sonucuyla sonuçlandı. Beraat sonucu katılaştı.
Ancak İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, örtülü halde “mükerrer yargılamaya” işaret etmesine karşın, bunu dikkate almadı ve tartışılan sonucu verdi.
Suudiler “Biz yargıladık” dedi, Kaşıkçı evrakı devredildi
Bu durum, akıllara yakın vakitte Suudi Arabistan’a devranına karar verilen Cemal Kaşıkçı cinayeti davasını getirdi.
Suudi Arabistan Başsavcılığı tarafınca Türkiye’ye gönderilen yazıda, İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanan 26 şahıstan 11’ ile ilgili olarak Suudi Arabistan’da yargılama yapıldığı, bu sürecin tamamlandığı belirtilerek, Türkiye’de ayrıyeten yargılanmalarının, “Bir kişinin birebir hatadan iki sefer yargılanmasının mümkün olmaması” yasal unsuruna bakılırsa mümkün olmadığı vurgulandı. Suudi makamları, bu niçinle Türkiye’de yargılanan 26 kişinin isminin kırmızı bülten listelerinden çıkartılmasını ve belgelerinin evresini talep etti.
Türkiye’deki davada, Suudi Arabistan’da hiç yargılanmayan 15 ismin olmasına, öbür 11 kişi ile ilgili Suudi Arabistan’daki yargılamanın “taraflı ve göstermelik” olduğuna yönelik ağır eleştirilen olmasına karşın, mahkeme, Adalet Bakanlığı’nın olumlu görüş bildirmesi üzerine belgenin dönemine hükmetti.
Kaşıkçı evrakında, Suudiler’in “mükerrer yargılama” ihtarını dikkate alan yargı, Seyahat davasında ise bu ikazları görmezden gelmeyi tercih etti.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, Seyahat davasında verdiği kararlar, yargının davanın niteliğine nazaran nasıl farklı kararlar verebildiğini de ortaya koydu. Yargı, Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda öldürülen Cemal Kaşıkçı belgesinde, Suudiler’in, “biz aslına bakarsanız yargıladık, yinelenmiş yargılama yapılamaz” itirazı üzerine, Türkiye’deki davanın içerdiği farklılıklara karşın yargılamayı durdurarak evrakın iadesine karar verirken, Seyahat davasındaki itirazlara kayıtsız kaldı. Birinci yargılamayı beraatle sonuçlandıran İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, gerekçeli sonucunda, ortalarında, son kararla bir arada tutuklanan Mücella Yapıcı’nın da bulunduğu kimi sanıkların İstanbul 33. Asliye Ceza Mahkemesi’nde, “suç örgütü kurmak” argümanıyla yargılandığı, beraat ettiği ve bu sonucun katılaştığını vurguladığı ortaya çıktı. Buna karşın, yinelenmiş yargılama argümanlarını dikkate almayan 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Yapıcı’nın da ortalarında olduğu sanıkları 18 yıl mahpusla cezalandırdı ve tutuklanmalarına hükmetti.
Gezi davasına bakan İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Anadolu Kültür İdare Konseyi Lideri Osman Kavala’yı ağırlaştırılmış müebbet, Mücella Yapan, Çiğdem Mater Utku, Ali Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Tayfun Kahraman ve Yiğit Ali Ekmekçi’yi 18 yıl mahpusla cezalandırdı. Mahkeme, Kavala’nın tutukluluğunun devamına, öbür sanıkların da tutuklanmasına karar verdi.
Mükerrer yargılama
Büyük reaksiyon toplayan karara ait ayrıntılar ortaya çıkmaya devam ediyor. Mahkeme, bu sonucu verirken, 26 ay evvel tıpkı davayı beraatle sonuçlandıran İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nin gerekçeli sonucundaki ihtarları da dikkate almadı.
Ağır Ceza Mahkemesi, 18 Şubat 2020’de verdiği beraat sonucunın öne sürülen sebebinde, evraktaki telefon dinleme kayıtlarının, “yasak delil” niteliğinde olduğunu savunmuştu.
Mahkeme, birebir vakitte, ortalarında Mücella Yapıcı’nın da olduğu 5 sanık hakkında, “suç işlemek emeliyle örgüt kurmak ve toplantı şov yürüyüşü kanuna muhalefet” kabahatlerinden İstanbul 33. Asliye Ceza Mahkemesi’nde dava açıldığına dikkat çekmişti. Kararda, mahkemenin bu sanıklarla ilgili olarak, “eylemlerinin anayasal toplanma ve örgütlenme hakkı ile tabir özgürlüğü boyutunda kaldığı ve Taksim Dayanışması’nın hata örgütü olduğunu gösterir delil bulunamadığından” bahisle farklı başka beraat kararı kurduğu, bu sonucun temyiz edilmeksizin 1 Haziran 2015’de katılaştığı vurgulanmıştı.
Ağır Ceza Mahkemesi’nin işaret ettiği bu dava, 8 Temmuz 2013’te Seyahat protestoları sırasında, ortalarında Taksim Dayanışması üyelerinin de bulunduğu 50 kişinin gözaltına alınmasının akabinde açıldı. Gözaltına alınan Yapan ve öteki şüpheliler, 11 Temmuz 2013’te hür bırakıldı. Gözaltına alınanlardan 26’sı hakkında “örgüt kurmak ve yönetmek”, “polise mukavemet” ve “gösteri kanuna muhalefet” suçlamasıyla iddianame hazırlandı.
Ancak bu iddianame yetersiz bulunarak mahkeme tarafınca reddedildi. Savcı değiştikten daha sonra ikince defa iddianame hazırlandı. 26 kişi “örgüt kurmak ve yönetmek” ile “toplantı ve şov yürüyüşleri kanununa muhalefet” ile suçlandı. Bu davada sanıkların 17 yıla kadar mahpusu istendi. 2015’te dava beraat sonucuyla sonuçlandı. Beraat sonucu katılaştı.
Ancak İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, örtülü halde “mükerrer yargılamaya” işaret etmesine karşın, bunu dikkate almadı ve tartışılan sonucu verdi.
Suudiler “Biz yargıladık” dedi, Kaşıkçı evrakı devredildi
Bu durum, akıllara yakın vakitte Suudi Arabistan’a devranına karar verilen Cemal Kaşıkçı cinayeti davasını getirdi.
Suudi Arabistan Başsavcılığı tarafınca Türkiye’ye gönderilen yazıda, İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanan 26 şahıstan 11’ ile ilgili olarak Suudi Arabistan’da yargılama yapıldığı, bu sürecin tamamlandığı belirtilerek, Türkiye’de ayrıyeten yargılanmalarının, “Bir kişinin birebir hatadan iki sefer yargılanmasının mümkün olmaması” yasal unsuruna bakılırsa mümkün olmadığı vurgulandı. Suudi makamları, bu niçinle Türkiye’de yargılanan 26 kişinin isminin kırmızı bülten listelerinden çıkartılmasını ve belgelerinin evresini talep etti.
Türkiye’deki davada, Suudi Arabistan’da hiç yargılanmayan 15 ismin olmasına, öbür 11 kişi ile ilgili Suudi Arabistan’daki yargılamanın “taraflı ve göstermelik” olduğuna yönelik ağır eleştirilen olmasına karşın, mahkeme, Adalet Bakanlığı’nın olumlu görüş bildirmesi üzerine belgenin dönemine hükmetti.
Kaşıkçı evrakında, Suudiler’in “mükerrer yargılama” ihtarını dikkate alan yargı, Seyahat davasında ise bu ikazları görmezden gelmeyi tercih etti.