Muvazaa Nedir Çeşitleri Nelerdir ?

SULTAN

Global Mod
Global Mod
**\Muvazaa Nedir?\**

Muvazaa, hukuki bir terim olup, gerçek bir işlem ile bir başka kişinin veya kişinin kendi çıkarlarını korumak amacıyla yapılan sahte veya yanıltıcı işlem anlamına gelir. Bu tür işlemler, genellikle vergi kaçırma, borçlardan kaçma, ya da belirli yükümlülüklerden kurtulma amacı taşır. Muvazaa, yasal olarak geçerli olamayacak şekilde, taraflar arasında yapılan ve çoğunlukla gizli bir anlaşmayı ifade eder. Türk Hukuku'nda, muvazaa genellikle alacaklıların haklarını ihlal etme amacıyla kullanılır ve Borçlar Kanunu'na göre bu tür işlemler geçersiz sayılır.

Muvazaa, genellikle şu durumda ortaya çıkar: bir kişi, bir malı ya da hakkı başka bir kişiye satmakta veya devretmekte, ancak bu işlemin gerçek amacı bir borcun ödenmemesi veya vergi ödemelerinin etkisiz hale getirilmesidir. Gerçek işlem, muvazaalı bir biçimde örtülmüş olur. Muvazaa, hukuki açıdan dolandırıcılık ya da hile olarak kabul edilebilir ve bu tür işlemler kanunen geçersiz sayılır.

**\Muvazaanın Çeşitleri Nelerdir?\**

Muvazaa, genel olarak iki ana başlık altında incelenebilir: *dolaylı muvazaa* ve *doğrudan muvazaa*. Her iki tür de hukuken geçersiz işlemler oluşturur, ancak uygulama şekilleri farklılık gösterebilir.

**1. \Dolaylı Muvazaa\**

Dolaylı muvazaa, asıl işlemin gizlenmesi ve yerine farklı bir işlem yapılması durumudur. Burada, taraflar bir mal veya hak üzerinde işlem yapıyormuş gibi görünse de, aslında yapılan işlem, aslında başka bir amaca yöneliktir. Bu tür muvazaada, işlem açıkça yasadışı değildir, ancak dolaylı yollarla asıl amaca ulaşılmak istenir. Bu nedenle, dolaylı muvazaa da yasal olarak geçersiz kabul edilir.

Örnek vermek gerekirse, bir kişinin malını satması, ancak aslında malın kendisine geri verilmesi ve borçlarının ödenmemesi amacıyla yapılan bir işlem dolaylı muvazaa olarak kabul edilir. Gerçek amaç, malın alım satımı değil, borçtan kaçmaktır.

**2. \Doğrudan Muvazaa\**

Doğrudan muvazaa, tarafların gerçekleştirdiği işlemde açıkça bir hile veya sahtekârlık barındıran işlemler olarak tanımlanabilir. Bu tür muvazaa, taraflar arasında açıkça belirli bir amaca yönelik yapılır ve yapılan işlem, yasal açıdan geçersizdir. Doğrudan muvazaa, genellikle vergi kaçırma, borçtan kaçma gibi amaçlarla yapılır. Örneğin, bir kişi malını başka bir kişiye satıp, ardından geri alıp eski sahibi gibi işlem yapabilir.

**\Muvazaa Nasıl Tespit Edilir?\**

Muvazaa, genellikle belirli bir şüpheyle ortaya çıkar ve bu durum, çeşitli hukuki yollarla tespit edilebilir. Muvazaanın tespiti için en önemli adımlar, işlemdeki anormalliklerin ortaya konması ve tarafların gerçek niyetinin anlaşılmasına yönelik delillerin bir araya getirilmesidir. Muvazaa tespitinde dikkate alınan kriterler şunlar olabilir:

* İşlemdeki değerin gerçek piyasa değerinden çok daha düşük olması.

* Tarafların söz konusu işlemle ilgili çelişkili açıklamalar yapması.

* Gerçek amacın, hukuken geçerli bir işlemle örtülmüş olması.

* Taraflar arasında gizli anlaşmaların varlığı.

Mahkemeler, muvazaa durumlarını araştırırken genellikle söz konusu işlemi yapan kişilerin niyetini, işlem tarihlerini, malın gerçek değerini ve tarafların işlem sonrası davranışlarını dikkate alır.

**\Muvazaa Durumunda Hangi Hukuki Sonuçlar Doğar?\**

Muvazaa, hukuken geçersiz sayılacağından, bu tür işlemler için geçerli bir hukuki yaptırım uygulanır. İşlemde muvazaa tespit edildiğinde, ilgili sözleşme veya anlaşma geçersiz sayılır ve taraflar eski durumlarına döndürülür. Eğer alacaklıların hakları zedelenmişse, bu kişiler muvazaalı işlemi iptal etme hakkına sahip olur.

Ayrıca, muvazaa yapan taraflar hukuki olarak cezai sorumluluk taşıyabilir. Türk Hukuku'nda muvazaa nedeniyle yapılan işlemlerle ilgili cezaî müeyyideler de uygulanabilir. Muvazaalı işlemdeki taraflar, dolandırıcılık suçundan sorumlu tutulabilirler. Bu durum, özellikle ticaret hayatında ciddi cezalar ve tazminatlar doğurabilir.

**\Muvazaa ve Vergi Kaçırma İlişkisi\**

Muvazaa, özellikle vergi kaçırma amacıyla sıkça kullanılır. Vergi mükellefleri, mal ve mülklerini düşük bir bedelle başka kişilere devrederek vergi ödemekten kaçınmak isteyebilirler. Bu tür işlemler, vergi dairesi tarafından yakalanabilir ve vergi kaçıran kişiler ağır cezalarla karşılaşabilirler.

Muvazaalı işlem sonucunda devletin vergi kaybı meydana gelmişse, bu kaybın telafi edilmesi amacıyla, yapılan işlem iptal edilir ve vergi mükelleflerine yasal cezalar uygulanır. Vergi kaçırma amacıyla yapılan muvazaa, hem mali açıdan zarara yol açar hem de toplumda güven kaybına neden olur.

**\Muvazaa ve Borçlardan Kaçma\**

Borçlu, alacaklılarına ödeme yapmaktan kaçınmak amacıyla muvazaa kullanabilir. Örneğin, borçlu kişi malını düşük bir bedelle başkasına satabilir ve bu satış işlemiyle borçlu olduğunu gizlemeye çalışabilir. Alacaklı, söz konusu işlemi iptal etmek için muvazaa davası açabilir ve mahkeme, işlemdeki muvazayı tespit ederse, bu işlem geçersiz sayılır.

Bu tür bir muvazaa, borçlunun alacaklıdan kaçmasını sağlasa da, alacaklı hukuki yollarla hakkını alabilir ve borçluya karşı yapılan işlem iptal edilebilir. Hukuk, borçlu ve alacaklı arasındaki dengeyi sağlamak adına muvazaa işlemlerine karşı ciddi yaptırımlar uygular.

**\Sonuç\**

Muvazaa, hukuk sistemlerinde oldukça önemli bir yer tutar ve hukuki geçerliliği olmayan işlemlerle toplum düzenini bozma amacı güder. Hem ticari hayatı hem de bireysel ilişkileri olumsuz etkileyebilecek bu durum, her türlü dolandırıcılık ve hileli işlemi yasadışı hale getirir. Muvazaanın tespit edilmesi, ciddi hukuki sonuçlar doğurur ve işlemin geçersiz sayılması sağlanır. Vergi kaçırma ve borçtan kaçma gibi amaçlarla kullanılan muvazaa, toplumda güven kaybına yol açabilir ve ekonomik istikrarsızlığa neden olabilir. Bu nedenle, muvazaa yapan tarafların cezai sorumlulukları göz önünde bulundurularak, her türlü muvazaalı işlem, hukuki açıdan geçersiz sayılır.
 
Üst