Personel Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 2022 yılının birinci üç ayında “iş cinayetlerinde” 347 çalışanın hayatını kaybettiğini deklare etti. İSİG, raporunda “Geçinemeyen çalışanların banka ve tefecilerden aldıkları borçları geri ödeyememeleri ve yapılan baskılar niçiniyle intiharlarda artış olabilir” değerlendirmesi yapıldı.
İSİG, 2022 yılının birinci üç ayına ilişkin “iş cinayetleri raporunu” deklare etti. Rapora göre ocak ayında 120, şubat ayında 109 ve mart ayında 118 olmak üzere; üç ayda toplam 347 işçi “iş cinayetlerinde” yaşamanı yitirdi.
En epey “iş cinayeti”, inşaat ve yol iş kolunda yaşandı, bu iş kolunda yaşanan “iş cinayetlerinin” oranı toplam sayının yüzde 16’sı oldu. Bu iş kolunu; yüzde 13’lük oranla nakliyat ve yüzde 10’luk oranla tarım ve orman iş kolu takip etti.
“İş cinayetlerinin” gerçekleşme niçinleri listesinde; yüzde 18’lik oranla trafik ve servis kazası ve ezilme, göçük birinci sırada yer aldı. Bunları; yüzde 14’lük oranla yüksekten düşme ve kalp krizi izledi. Üçüncü sırada ise yüzde 11’lik oranla koronavirüs niçiniyle gerçekleşen vefatlar yer aldı.
Yılın birinci üç ayında 18 mülteci işçi, 25 bayan işçi ve altı çocuk emekçi iş cinayetlerinde öldü. Raporda iş cinayetlerinin önlenmesi için şu tavsiyelere yer verildi:
“Yılın birinci üç ayında emekçi sıhhati ve güvenliğine dair olan sıkıntıları ekonomik kriz, işten çıkarmalar, iklim durumu (yoğun kar yağışı) üzere şartlar belirledi. Çalışanlar hayat pahalılığı ve işten çıkarma tehdidi niçiniyle garantisiz çalışma şartlarına mahkûm edildi. Minimum fiyat seviyesinin tüm ücretliler ortasındaki oranı yüzde 70’e ulaşırken biroldukca işyerinde sigortalar taban fiyat üzerinden yatırılsa da muhakkak ölçüler elden geri alındı. İşten atılma baskısıyla personeller daha fazlaca çalıştırıldı, üç personelin yapacağı iş iki çalışana yaptırıldı.
Başta temel besin, kira, ısınma, ulaşım olmak üzere her şeye yapılan artırım furyasında düşük ücret-işsizlik-güvencesiz çalışma cenderesindeki personellerin fiziki ve ruhsal sıhhati hayli etkilendi. bir daha bu periyodun Türkiye çapında ağır kar yağışı ile geçmesi emekçilerin işyerlerine gitmelerinden tutun güç, yol, belediye üzere işkolları başta olmak üzere personel sınıfı üstündeki iş yükünü daha da ağırlaştırdı.
Öbür yandan yüzlerce emekçi direnişi de gerçekleşti. Önümüzdeki devirde de bir yandan ekonomik krizin baskısı ağırlaşacak lakin öbür yandan zikzaklar çizse de Türkiye emekçi sınıfının direnişleri de güne damgasını vuracak üzere gözüküyor.
“İnşaat ve tarımda tedbir alınmalı”
Nisan ayı ile bir arada (havanın ısınması, dönemin başlaması) garantisiz çalışmanın en ağır olduğu inşaatlarda ve tarımdaki iş cinayetlerinde süratli bir artış gözükebilir. Bu noktada inşaatlarda yüksekten düşmeler, tarımda personellerinin taşınması ve çiftçilerin traktörlerindeki eksikliklerin giderilmesi başta olmak üzere acil tedbirler alınmalıdır.
‘Koronavirüs bir emekçi sınıfı hastalığıdır’ demiştik. Şu an için gözlemleyebildiğimiz kadarıyla çalışan emekçiler ortasında hastalık yaygınlığını devam ettirse de vefatlar giderek azalmaktadır. Lakin emekçi sınıfının kırılgan kısımları (yaşlı-emekli emekçiler ve kronik hastalığı olanlar) içinde vefatlar devam etmektedir. Kamusal sıhhat tedbirleri bu kısımları önceleyecek formda alınmalıdır.
“Ekonomik kriz niçiniyle intiharlarda artış olabilir”
Ekonomik kriz, mobbing ve fazla çalışmaya bağlı personel intiharları devam etmektedir. Bilhassa geçinemeyen personellerin banka ve tefecilerden aldıkları borçları geri ödeyememeleri ve yapılan baskılar niçiniyle meydana gelen intiharlarda artış olabilir.
5- bir daha aşırı-yoğun-fazla-sağlıksız çalışmaya bağlı kalp krizi ve beyin kanaması üzere ani vefatlar de sürüyor. Buna ekonomik krizin ve salgının tesirlerini de ekleyebiliriz. İntiharlar üzere kalp krizleri de emekçi vefatlarında besbelli bir hal almaktadır.
“Moto kuryeler ölüyor”
Salgınla birlikte emekçi sınıfının yeni bölükleri de oluşmaya başladı. Bu noktada mesela bir meslek kümesi olarak moto kuryeler öne çıkıyor. (Raporlarımızda konaklama işkolunda yer verdiğimiz) moto kurye vefatları (ve faydalanmaları) geçen yıl olduğu üzere bu yılda artarak devam ediyor. bu vakitte en az 10 moto kurye arkadaşımızı kaybettik. (Diğer yandan moto kuryelerin örgütlenmeleri ve direnişleri de sürüyor)
“Her yıl 70 çocuk personel ölüyor”
ILO, Çocuk İşçilikle Uğraş Yılı ilan etse de siyasi iktidar tedbir aldığını belirtse de çocuk emekçi vefatları devam ediyor. Her yıl ortalama 60-70 çocuk emekçiyi iş cinayetlerinde kaybediyoruz. Çocuk personellik teminatsız çalıştırmanın en kıymetli kaynaklarından olduğu için görmezden geliniyor ve tedbir alınmıyor. Çocuk personellik ile uğraşta biz emek örgütlerinin bir ‘seferberlik’ ilan etmesi için vakit geldi de geçiyor.
“Kayıt dışılık öldürür”
“Ölenler sendikasız”
Raporlarımızda iş cinayetlerinde ölenlerin ortalama yüzde 2 ila 4’ünü sendikalı personeller oluşturuyor. Lakin kâğıt üzerinde olan sendikal üyeliklerinin gerçek bir örgütlülük olmaması ve birfazlaca sendikanın ölen üyelerini sahiplenmemesi kararı net bir bilgi verme talihimiz olmadığını da belirtelim. Bu durum bilhassa kamu çalışanı/memur sendikaları açısından daha da tespit edemediğimiz bir konu. Fakat karşıtından baktığımızda da sendikalı-örgütlü olmak bir işyerinde personel sıhhati ve iş güvenliğini sağlamanın en değerli yolunu oluşturuyor. Bu yüzden üstte saydığımız konuları önlemenin ve olumlu adımları hayata geçirmenin zarurî şartı sendikalı-örgütlü olmak.”
İSİG, 2022 yılının birinci üç ayına ilişkin “iş cinayetleri raporunu” deklare etti. Rapora göre ocak ayında 120, şubat ayında 109 ve mart ayında 118 olmak üzere; üç ayda toplam 347 işçi “iş cinayetlerinde” yaşamanı yitirdi.
En epey “iş cinayeti”, inşaat ve yol iş kolunda yaşandı, bu iş kolunda yaşanan “iş cinayetlerinin” oranı toplam sayının yüzde 16’sı oldu. Bu iş kolunu; yüzde 13’lük oranla nakliyat ve yüzde 10’luk oranla tarım ve orman iş kolu takip etti.
“İş cinayetlerinin” gerçekleşme niçinleri listesinde; yüzde 18’lik oranla trafik ve servis kazası ve ezilme, göçük birinci sırada yer aldı. Bunları; yüzde 14’lük oranla yüksekten düşme ve kalp krizi izledi. Üçüncü sırada ise yüzde 11’lik oranla koronavirüs niçiniyle gerçekleşen vefatlar yer aldı.
Yılın birinci üç ayında 18 mülteci işçi, 25 bayan işçi ve altı çocuk emekçi iş cinayetlerinde öldü. Raporda iş cinayetlerinin önlenmesi için şu tavsiyelere yer verildi:
“Yılın birinci üç ayında emekçi sıhhati ve güvenliğine dair olan sıkıntıları ekonomik kriz, işten çıkarmalar, iklim durumu (yoğun kar yağışı) üzere şartlar belirledi. Çalışanlar hayat pahalılığı ve işten çıkarma tehdidi niçiniyle garantisiz çalışma şartlarına mahkûm edildi. Minimum fiyat seviyesinin tüm ücretliler ortasındaki oranı yüzde 70’e ulaşırken biroldukca işyerinde sigortalar taban fiyat üzerinden yatırılsa da muhakkak ölçüler elden geri alındı. İşten atılma baskısıyla personeller daha fazlaca çalıştırıldı, üç personelin yapacağı iş iki çalışana yaptırıldı.
Başta temel besin, kira, ısınma, ulaşım olmak üzere her şeye yapılan artırım furyasında düşük ücret-işsizlik-güvencesiz çalışma cenderesindeki personellerin fiziki ve ruhsal sıhhati hayli etkilendi. bir daha bu periyodun Türkiye çapında ağır kar yağışı ile geçmesi emekçilerin işyerlerine gitmelerinden tutun güç, yol, belediye üzere işkolları başta olmak üzere personel sınıfı üstündeki iş yükünü daha da ağırlaştırdı.
Öbür yandan yüzlerce emekçi direnişi de gerçekleşti. Önümüzdeki devirde de bir yandan ekonomik krizin baskısı ağırlaşacak lakin öbür yandan zikzaklar çizse de Türkiye emekçi sınıfının direnişleri de güne damgasını vuracak üzere gözüküyor.
“İnşaat ve tarımda tedbir alınmalı”
Nisan ayı ile bir arada (havanın ısınması, dönemin başlaması) garantisiz çalışmanın en ağır olduğu inşaatlarda ve tarımdaki iş cinayetlerinde süratli bir artış gözükebilir. Bu noktada inşaatlarda yüksekten düşmeler, tarımda personellerinin taşınması ve çiftçilerin traktörlerindeki eksikliklerin giderilmesi başta olmak üzere acil tedbirler alınmalıdır.
‘Koronavirüs bir emekçi sınıfı hastalığıdır’ demiştik. Şu an için gözlemleyebildiğimiz kadarıyla çalışan emekçiler ortasında hastalık yaygınlığını devam ettirse de vefatlar giderek azalmaktadır. Lakin emekçi sınıfının kırılgan kısımları (yaşlı-emekli emekçiler ve kronik hastalığı olanlar) içinde vefatlar devam etmektedir. Kamusal sıhhat tedbirleri bu kısımları önceleyecek formda alınmalıdır.
“Ekonomik kriz niçiniyle intiharlarda artış olabilir”
Ekonomik kriz, mobbing ve fazla çalışmaya bağlı personel intiharları devam etmektedir. Bilhassa geçinemeyen personellerin banka ve tefecilerden aldıkları borçları geri ödeyememeleri ve yapılan baskılar niçiniyle meydana gelen intiharlarda artış olabilir.
5- bir daha aşırı-yoğun-fazla-sağlıksız çalışmaya bağlı kalp krizi ve beyin kanaması üzere ani vefatlar de sürüyor. Buna ekonomik krizin ve salgının tesirlerini de ekleyebiliriz. İntiharlar üzere kalp krizleri de emekçi vefatlarında besbelli bir hal almaktadır.
“Moto kuryeler ölüyor”
Salgınla birlikte emekçi sınıfının yeni bölükleri de oluşmaya başladı. Bu noktada mesela bir meslek kümesi olarak moto kuryeler öne çıkıyor. (Raporlarımızda konaklama işkolunda yer verdiğimiz) moto kurye vefatları (ve faydalanmaları) geçen yıl olduğu üzere bu yılda artarak devam ediyor. bu vakitte en az 10 moto kurye arkadaşımızı kaybettik. (Diğer yandan moto kuryelerin örgütlenmeleri ve direnişleri de sürüyor)
“Her yıl 70 çocuk personel ölüyor”
ILO, Çocuk İşçilikle Uğraş Yılı ilan etse de siyasi iktidar tedbir aldığını belirtse de çocuk emekçi vefatları devam ediyor. Her yıl ortalama 60-70 çocuk emekçiyi iş cinayetlerinde kaybediyoruz. Çocuk personellik teminatsız çalıştırmanın en kıymetli kaynaklarından olduğu için görmezden geliniyor ve tedbir alınmıyor. Çocuk personellik ile uğraşta biz emek örgütlerinin bir ‘seferberlik’ ilan etmesi için vakit geldi de geçiyor.
“Kayıt dışılık öldürür”
“Ölenler sendikasız”
Raporlarımızda iş cinayetlerinde ölenlerin ortalama yüzde 2 ila 4’ünü sendikalı personeller oluşturuyor. Lakin kâğıt üzerinde olan sendikal üyeliklerinin gerçek bir örgütlülük olmaması ve birfazlaca sendikanın ölen üyelerini sahiplenmemesi kararı net bir bilgi verme talihimiz olmadığını da belirtelim. Bu durum bilhassa kamu çalışanı/memur sendikaları açısından daha da tespit edemediğimiz bir konu. Fakat karşıtından baktığımızda da sendikalı-örgütlü olmak bir işyerinde personel sıhhati ve iş güvenliğini sağlamanın en değerli yolunu oluşturuyor. Bu yüzden üstte saydığımız konuları önlemenin ve olumlu adımları hayata geçirmenin zarurî şartı sendikalı-örgütlü olmak.”