Fehmi Koru*
Aklımda eskilere ilişkin kalıp vecize, “Kurb-u sultan âteş-i suzan” diye kalmış, kast edileni de bugünkü lisanda karşılığıyla “İktidar odağına yakınlık elde kor ateş tutmak gibidir” olarak biliyorum.
Belleğim beni yanıltmamış, üstteki cümleyi yazdıktan daha sonra araştırdığımda, mevzuyla ilgili neredeyse bir kütüphanelik materyal olduğunu bu vesileyle keşfettim.
Cumhurbaşkanlığı sözcüsü sıfatı da bulunan İbrahim Kalın da bu eski deyişi bir TV programında motamot kullanmış.
İşin bir tarafı bu.
Diğer tarafı de iktidar odağına ne kadar yakın olunursa, onun tesirinde o kadar fazla kalındığıdır.
İktidar insanları cezbediyor, ona en yakın olanlar en çok etkileniyorlar.
Herbiçimde bu yüzden olacak, Osmanlı sultanlarına, cuma selamlığına gittiklerinde, mescitten çıkarken, cemaat daima bir ağızdan, “Mağrur olma padişahım senden büyük Allah var” diye seslenirlermiş…
Padişah gururlanmayı hak ediyor lakin bir daha de uyarılıyor…
Seslenme hangi padişaha kadar devam etmiş, daima merak etmişimdir.
Demokrasilerde durum biraz farklı.
En son meselai, bir dost meclisinde, öteki iştirakçilere ayak uydurmak için kendisi de dans hünerini göstermiş Finlandiya’nın bayan başbakanı verdi. Ayıplandı genç bayan siyasetçi, devayı özür dilemede buldu.
İngiltere başbakanı da, vatandaşlara uygulattırdığı sıhhat önlemlerine maiyetindekilerle birlikte kendisinin uymadığı ortaya çıkınca, biraz dirense de, sonunda bakılırsavinden istifa etmek zorunda bırakıldı.
Vaktiyle ‘Başbakanın beyninin yarısı’ diye bilinen ve bakılırsavden ayrıldıktan daha sonra kolay hale gelmiş eski bir danışmanı, büyük dedesi Çankırılı olan -yani bir Türk- İngiltere başbakanının istifasına kadar uzanan süreçte en büyük hissenin sahibi oldu.
Zihnimde eski-yeni bu örnekler bulunurken, günlük okumalarım sırasında, bizden farklı açıklamalar geldiğinde ne diyeceğimi şaşırdığım oluyor.
Cumhurbaşkanlığı’nda danışman unvanı da bulunan bir genç bayanın, kendisine hizmet vermekle nazaranvli olduğu kişi hakkında “Halifemiz” sıfatını kullanımı sözgelimi.
İktidara yakın olanlarda varlığına alışmaya başladığımız hayranlığı fersah fersah aşan bir kıymetlendirme bu.
Daha evvel benzeri bir nitelendirmeyi, AK Parti saflarında ve Külliye’ye yakın bir pozisyonda iken şu yakınlarda Vatan Partisi’ne geçen ve bir vakit içinder muharrirleri içinde bulunduğum bir gazetenin sahibi de göründüğü için dolaylı olarak eski işverenim sayılabilecek bir işadamı da yapmıştı.
Şu kelamlar de tıpkı işadamına ilişkin:
“Doğrusu solculuk dönemimde Mevlana ile Şems’in içindeki aşka mana veremiyordum. (Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı) tanıdıktan daha sonra gördüm ki, bu biçimde bir ilahi aşk iki erkek içinde olabiliyor.”
Cumhurbaşkanlığı danışmanının nitelemesiyle zihnim meşgulken, biraz evvel gazetelerde, bir bakanın, bir kentin ‘onur günü’ vesilesiyle yaptığı konuşmada sarf ettiği çarpıcı nitelendirmeler gözüme çarptı.
Okuyalım:
“Bir asır evvel ‘var olma’ gayreti verirken, bugün Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, milletlerarası alakalarda özne haline gelen, tesir ve ilgi alanı her geçen gün genişleyen, global ve bölgesel gelişmeler karşısında provokatif davranarak bölgesinde ve dünyada kelam sahibi olan aktif bir güce ulaşmış durumdayız.”
Ne palavra söyleyeyim, bu cümleleri okuyunca, aklımdan fazlaca rahatsız edici fikirler geçti.
örneğin şu fikir: Bugün “Bölgesinde ve dünyada kelam sahibi aktif bir güç” olmuş ise ülkemiz, bir yıl evvel, yani Birleşik Arap Emirlikleri’yle konuşamaz biçimdeyken, İsrail ile ticari bağlantılarımızı her zamankinden daha ileri bir düzeye taşıdığımız biçimde önderleri hakkında sıradan sert cümleler sarf edilirken, yaz tatilini ülkemizde geçirmesini sağladığımız ve kendisine “Esad” diye hitap ettiğimiz başkanına “Esed” der hale geldiğimiz ülkeyle asla görüşmez bir hal sergilemişken, konuta o günlerde, bölgede ve dünyadaki durumumuz için ‘etkin olmayan bir güç’ mü dememiz gerekiyor?
Bir yılda mı ‘etkin olmayan güç’ olmaktan ‘söz sahibi, faal bir güç’ olmaya evrilmiş olduk?
Rahatsız oldum bunları düşünürken…
Ardından, bir daha gazetelerde, bir öteki bakanın övgüde hudut tanımaz bir demeciyle karşılaşmayayım mı?
Şu demeç:
“kuvvetli bir ülkemiz ve önderimiz var, yaptığımız tüm çalışmalar vatandaşımızın hayatına konfor ve kolaylık getirdi.”
Özellikle de “Vatandaşımızın hayatına konfor ve kolaylık” getirildiği nitelemesi…
Hangi konfor ve kolaylıktan kelam ediyor gençlere karşı konuşurken sarf ettiği bu cümleyle bakan?
Gençlerin karşı karşıya kaldıkları problemler aşikâr. İşsizlik had safhada. İşi olanlar da tatminsizlik içerisindeler. En âlâ eğitimleri almış, yetişmiş eleman sayılacak değişik meslek kümelerinden gençler, fırsat bulduklarında, kapağı yabancı ülkelere atıyorlar.
Konfor ve kolaylık ile kastedilen ne olabilir?
Bu soruma yanıt vermekte zorlanıyorum.
Aklıma gelen tek şey, bu yazının en başında yer verdiğim “Kurb-u sultan” diye başlayan eskiye ilişkin kıymetlendirme oluyor.
Biz fanilerin uzaktan farkına varamadığımız özellikler iktidarın yakınından -hatta arasından- bakıldığında hayranlık uyandıran fevkaladelükler olarak görülebiliyor…
Dünyada kelam sahibi, faal güç…
Vatandaşın ömrüne getirilen konfor ve kolaylık…
Seçime daha on ay var ise nedir bu ivedinin niçini?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.
Aklımda eskilere ilişkin kalıp vecize, “Kurb-u sultan âteş-i suzan” diye kalmış, kast edileni de bugünkü lisanda karşılığıyla “İktidar odağına yakınlık elde kor ateş tutmak gibidir” olarak biliyorum.
Belleğim beni yanıltmamış, üstteki cümleyi yazdıktan daha sonra araştırdığımda, mevzuyla ilgili neredeyse bir kütüphanelik materyal olduğunu bu vesileyle keşfettim.
Cumhurbaşkanlığı sözcüsü sıfatı da bulunan İbrahim Kalın da bu eski deyişi bir TV programında motamot kullanmış.
İşin bir tarafı bu.
Diğer tarafı de iktidar odağına ne kadar yakın olunursa, onun tesirinde o kadar fazla kalındığıdır.
İktidar insanları cezbediyor, ona en yakın olanlar en çok etkileniyorlar.
Herbiçimde bu yüzden olacak, Osmanlı sultanlarına, cuma selamlığına gittiklerinde, mescitten çıkarken, cemaat daima bir ağızdan, “Mağrur olma padişahım senden büyük Allah var” diye seslenirlermiş…
Padişah gururlanmayı hak ediyor lakin bir daha de uyarılıyor…
Seslenme hangi padişaha kadar devam etmiş, daima merak etmişimdir.
Demokrasilerde durum biraz farklı.
En son meselai, bir dost meclisinde, öteki iştirakçilere ayak uydurmak için kendisi de dans hünerini göstermiş Finlandiya’nın bayan başbakanı verdi. Ayıplandı genç bayan siyasetçi, devayı özür dilemede buldu.
İngiltere başbakanı da, vatandaşlara uygulattırdığı sıhhat önlemlerine maiyetindekilerle birlikte kendisinin uymadığı ortaya çıkınca, biraz dirense de, sonunda bakılırsavinden istifa etmek zorunda bırakıldı.
Vaktiyle ‘Başbakanın beyninin yarısı’ diye bilinen ve bakılırsavden ayrıldıktan daha sonra kolay hale gelmiş eski bir danışmanı, büyük dedesi Çankırılı olan -yani bir Türk- İngiltere başbakanının istifasına kadar uzanan süreçte en büyük hissenin sahibi oldu.
Zihnimde eski-yeni bu örnekler bulunurken, günlük okumalarım sırasında, bizden farklı açıklamalar geldiğinde ne diyeceğimi şaşırdığım oluyor.
Cumhurbaşkanlığı’nda danışman unvanı da bulunan bir genç bayanın, kendisine hizmet vermekle nazaranvli olduğu kişi hakkında “Halifemiz” sıfatını kullanımı sözgelimi.
İktidara yakın olanlarda varlığına alışmaya başladığımız hayranlığı fersah fersah aşan bir kıymetlendirme bu.
Daha evvel benzeri bir nitelendirmeyi, AK Parti saflarında ve Külliye’ye yakın bir pozisyonda iken şu yakınlarda Vatan Partisi’ne geçen ve bir vakit içinder muharrirleri içinde bulunduğum bir gazetenin sahibi de göründüğü için dolaylı olarak eski işverenim sayılabilecek bir işadamı da yapmıştı.
Şu kelamlar de tıpkı işadamına ilişkin:
“Doğrusu solculuk dönemimde Mevlana ile Şems’in içindeki aşka mana veremiyordum. (Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı) tanıdıktan daha sonra gördüm ki, bu biçimde bir ilahi aşk iki erkek içinde olabiliyor.”
Cumhurbaşkanlığı danışmanının nitelemesiyle zihnim meşgulken, biraz evvel gazetelerde, bir bakanın, bir kentin ‘onur günü’ vesilesiyle yaptığı konuşmada sarf ettiği çarpıcı nitelendirmeler gözüme çarptı.
Okuyalım:
“Bir asır evvel ‘var olma’ gayreti verirken, bugün Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, milletlerarası alakalarda özne haline gelen, tesir ve ilgi alanı her geçen gün genişleyen, global ve bölgesel gelişmeler karşısında provokatif davranarak bölgesinde ve dünyada kelam sahibi olan aktif bir güce ulaşmış durumdayız.”
Ne palavra söyleyeyim, bu cümleleri okuyunca, aklımdan fazlaca rahatsız edici fikirler geçti.
örneğin şu fikir: Bugün “Bölgesinde ve dünyada kelam sahibi aktif bir güç” olmuş ise ülkemiz, bir yıl evvel, yani Birleşik Arap Emirlikleri’yle konuşamaz biçimdeyken, İsrail ile ticari bağlantılarımızı her zamankinden daha ileri bir düzeye taşıdığımız biçimde önderleri hakkında sıradan sert cümleler sarf edilirken, yaz tatilini ülkemizde geçirmesini sağladığımız ve kendisine “Esad” diye hitap ettiğimiz başkanına “Esed” der hale geldiğimiz ülkeyle asla görüşmez bir hal sergilemişken, konuta o günlerde, bölgede ve dünyadaki durumumuz için ‘etkin olmayan bir güç’ mü dememiz gerekiyor?
Bir yılda mı ‘etkin olmayan güç’ olmaktan ‘söz sahibi, faal bir güç’ olmaya evrilmiş olduk?
Rahatsız oldum bunları düşünürken…
Ardından, bir daha gazetelerde, bir öteki bakanın övgüde hudut tanımaz bir demeciyle karşılaşmayayım mı?
Şu demeç:
“kuvvetli bir ülkemiz ve önderimiz var, yaptığımız tüm çalışmalar vatandaşımızın hayatına konfor ve kolaylık getirdi.”
Özellikle de “Vatandaşımızın hayatına konfor ve kolaylık” getirildiği nitelemesi…
Hangi konfor ve kolaylıktan kelam ediyor gençlere karşı konuşurken sarf ettiği bu cümleyle bakan?
Gençlerin karşı karşıya kaldıkları problemler aşikâr. İşsizlik had safhada. İşi olanlar da tatminsizlik içerisindeler. En âlâ eğitimleri almış, yetişmiş eleman sayılacak değişik meslek kümelerinden gençler, fırsat bulduklarında, kapağı yabancı ülkelere atıyorlar.
Konfor ve kolaylık ile kastedilen ne olabilir?
Bu soruma yanıt vermekte zorlanıyorum.
Aklıma gelen tek şey, bu yazının en başında yer verdiğim “Kurb-u sultan” diye başlayan eskiye ilişkin kıymetlendirme oluyor.
Biz fanilerin uzaktan farkına varamadığımız özellikler iktidarın yakınından -hatta arasından- bakıldığında hayranlık uyandıran fevkaladelükler olarak görülebiliyor…
Dünyada kelam sahibi, faal güç…
Vatandaşın ömrüne getirilen konfor ve kolaylık…
Seçime daha on ay var ise nedir bu ivedinin niçini?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.