Fehmi Koru*
CIA ismine 25 yıl alanda çalışmış Paul Kalbe’nin, şimdilerde başında bulunduğu Harvard Üniversitesi’nin bir kısmındaki nazaranvinin de hatırlatıldığı Wall Street Journal (WSJ) gazetesi tarafınca yayımlanmış makalesi orada kalmadı.
New York Times (NYT) gazetesinin tam dört muhabirinin imzasını taşıyan bir geniş haberde de birebir sav yinelandı.
İddiayı WSJ’da çıktığının sonraki günü sıcağı sıcağına burada okudunuz:
ABD’nin güzeline gitmediği için Rusya’dan satın alınmış S-400 füze savunma sistemi Türkiye tarafınca Ukrayna’ya sevk edilecek… Buna karşılık ABD Türkiye’ye uyguladığı ambargoları kaldıracak, S-400 yerine kendi ürettiği Patriot sistemini ülkemize verecek ve parasını da ödediğimiz biçimde kızdığı için teslim etmekten vazgeçtiği F-35 jetlerini de gönderecek…
WSJ yazısı ülkemizde fazla dikkat çekmedi; yazıyı gorenler oldu bulunmasına, lakin ehemmiyet veren çıkmadı. NYT’nin mevzuyu ele almasıyla durum biraz olsun değişti. Oysaki ABD dışişleri bakan yardımcısı Wendy R. Sherman iki hafta evvel kapsamlı görüşmeler için Ankara’ya uğradığında bu husus gündeme gelmiş.
Gazete Wendy Hanım’a ulaşmış, ancak bayan konuşmak istememiş. Dışışleri bakanlıkları görüş vermeyi reddetmiş. Washington büyükelçiliğimizi de teyit için aramış muhabirler, lakin iletilerine karşılık alamamışlar.
Herbiçimde haber dallanıp budaklanacaktır. NYT, “Türkiye Ukrayna’ya kendi ürettiği insansız hava uçakları satıyor esasen, lakin S-400’ü Ukrayna’ya verirse Rusların öfkesini üzerine çekmekten de çekiniyor” diyor.
Bu yan gelişme yaşanırken dikkatimi daha evvel burada andığım bir öbür ismin sebep olduğu bir tartışma çekti.
Francis Fukuyama’nın…
İkinci Dünya Savaşı daha sonrası oluşmuş küresel sistemin 1989’da Berlin duvarının yıkılıp Sovyetler Birliği’nin varlığını yitirmesi daha sonrası eskidiği ve yenisine gereksinim duyulduğu görüşünü teze dönüştüren birkaç isimden bir tanesiydi Fukuyama.
Bernard Lewis birinci başlatmıştı o huzursuzluğu; onun akabinde Fukuyama ile Samuel Huntington zuhur etmişlerdi.
Huntington 2008’de 81, Lewis de 2018’de 102 yaşında öldü. Fukuyama çabucak hemen 69 yaşında ve sağ.
“Nerede, ne yapar, son gelişmeler hakkında ne düşünür” derken karşıma kendisinin yönettiği ‘americanpurpose.com‘ sitesinde yayımlanmış ‘Yenilgiye hazırlık’ başlıklı makalesi çıktı.
‘Kalkınma için Liderlik Akademisi’ kapsamında kurslar vermek üzere Makedonya’nın başşehri Üsküp’te bulunuyormuş. Ukrayna’ya sıradan yakın bir noktada.
“Cesaretimi toplayıp birtakım kehanetlerde bulunacağım” diyerek Rusya’nın Ukrayna’yı işgali üzerine görüşlerini açıklıyor Fukuyama.
Daha en başta birinci kehaneti şu: “Rusya Ukrayna’da kesin bir mağlubiyete uğrayacak.”
Rusya’nın, ordusunun oraya girmesiyle bir arada Ukrayna’nın derhal düşeceğini planladığını, Rus askerlerinin yanlarına ek silah, teçhizat ve besin materyalleri yerine merasim üniformaları aldığını, bu yanlış plan yüzünden ziyanlı çıkacağını yazıyor Fukuyama.
Âlâ niyetli arabulucular var, bu ortada savaşanlar da bir yandan savaşıp bir yandan da barış için efor gösterir üzere yapıyor ya, bunun boşuna olduğunu söylüyor. Diplomatik tahlil bulunmadığını, iki taraf şu ana kadar sıradan kayıplar hayatışken Rusya ile Ukrayna’yı uzlaştırmanın imkansız olduğunu da.
Biri çıksa da yazının bütününü lisanımıza çevirse yeterli olacak; ben birkaç görüşünü daha aktarmakla yetineceğim.
Putin’in kalkıştığı işgalin en büyük tahribatının popülist başkanların imajına olduğu kanaatinde. Ortalarında Trump’ın da bulunduğu o çeşit önderlerin isimlerini anıp, “Savaş siyaseti onların açık otoriterlik eğilimlerini dışa vurmalarına sebep oldu” diyor.
Çin’i de ihmal etmemiş; “Bu savaş, ordusu tecrübesiz Çin için âlâ bir ders teşkil ediyor; Çin idaresi herbiçimde Tayvan’a emsal bir operasyon düşünmez” görüşünü seslendiriyor.
Bu ortada bizim ülkemizin ismi de “Türk dronları epeyce satanlar ortasına girdi” diye geçiyor yazıda.
Yazısını aktardıklarımdan fazlaca daha fazla ilgilendiren ‘yeni dünya düzeni’ boyutunu ele aldığı bir kısımla bitirmekte Fukuyama:
“Rusya’nın mağlubiyeti ‘özgürlüğün bir daha doğumu’nu mümkün kılacak ve demokrasinin içine düştüğü durumdan dolayı kapıldığımız tasadan bizleri kurtarabilecek. Bir küme bahadır Ukraynalı yardımıyla 1989 ruhu yaşamaya devam edecek.”
Neymiş?
Bir küme gözü pek Ukraynalı yardımıyla 1989 ruhu yaşayacak ve “Özgürlüğün bir daha doğumu” gerçekleşecekmiş…
Fukuyama’nın yazısını okuduktan daha sonrasında radarıma tarihçi Niall Ferguson’un İngiliz Mail on Sunday gazetesinde dün çıkan, muhakkak tarihleri simgeleyen sayılardan oluşan “1066, 1914, 1989, 2022?” başlıklı yazısı takıldı.
bir hayli şimdiki tarih kitabı olan Ferguson uzunca makalesinde savaşın olumlu sonuçlar doğuracağı beklentisini yansıtan Fukuyama’nın yazısına karşılık veriyor.
Okuyunca ikili içindeki farkın Ferguson’un vermeye çalıştığı kadar devasa olmadığı anlaşılıyor. O da sonunda savaşın kalıcı tesirleri olacağına inanıyor. Fakat Putin’in her türlü meczupluğu yapabilecek kişiliğine takılmış o. Savaşın kendi sonunu getireceğini anlayınca, birinci işitildiğinde kulağa ‘blöf’ olarak gelen nükleer opsiyonu tehdidini gerçek hale dönüştürebileceği görüşünde.
Bir de Batı ülkelerinin gereğince sert karşılık vermediğini, Batı beşerinin da bir süre daha sonra savaşa ilgisinin tavsıyacağını düşünüyor.
Yazısının “Neler yapılmalı?” tavsiyelerini içeren son kısmının çabucak girişinde şu biçimde bir cümlesi var Ferguson’un:
“İlk evvel, Ukrayna’ya silah tedariki sağlanmalı ve silahların kalitesi artırılmalı. Bilhassa, Ukrayna’nın hava hücumlarına karşı kendisini muhafazaya alabilmek için üstün karadan-havaya füzelere muhtaçlığı var.”
“S-400’e” mi demek istiyor?
Fukuyama dronlarımızı övmüştü, Ferguson S-400 hatırlatmasında bulunuyor, Wendy Hanım Ankara’da ver-al pazarlığı yapıyor, Türkiye ise kendisini ihtilafta arabulucu -hatta garantör- yapma çabasında…
‘Yeni dünya düzeni’ne gerçek süratle yol alıyoruz. Her vakit olduğu üzere bir daha bize “Gel, gel” çekiliyor…
CIA ismine 25 yıl alanda çalışmış Paul Kalbe’nin, şimdilerde başında bulunduğu Harvard Üniversitesi’nin bir kısmındaki nazaranvinin de hatırlatıldığı Wall Street Journal (WSJ) gazetesi tarafınca yayımlanmış makalesi orada kalmadı.
New York Times (NYT) gazetesinin tam dört muhabirinin imzasını taşıyan bir geniş haberde de birebir sav yinelandı.
İddiayı WSJ’da çıktığının sonraki günü sıcağı sıcağına burada okudunuz:
ABD’nin güzeline gitmediği için Rusya’dan satın alınmış S-400 füze savunma sistemi Türkiye tarafınca Ukrayna’ya sevk edilecek… Buna karşılık ABD Türkiye’ye uyguladığı ambargoları kaldıracak, S-400 yerine kendi ürettiği Patriot sistemini ülkemize verecek ve parasını da ödediğimiz biçimde kızdığı için teslim etmekten vazgeçtiği F-35 jetlerini de gönderecek…
WSJ yazısı ülkemizde fazla dikkat çekmedi; yazıyı gorenler oldu bulunmasına, lakin ehemmiyet veren çıkmadı. NYT’nin mevzuyu ele almasıyla durum biraz olsun değişti. Oysaki ABD dışişleri bakan yardımcısı Wendy R. Sherman iki hafta evvel kapsamlı görüşmeler için Ankara’ya uğradığında bu husus gündeme gelmiş.
Gazete Wendy Hanım’a ulaşmış, ancak bayan konuşmak istememiş. Dışışleri bakanlıkları görüş vermeyi reddetmiş. Washington büyükelçiliğimizi de teyit için aramış muhabirler, lakin iletilerine karşılık alamamışlar.
Herbiçimde haber dallanıp budaklanacaktır. NYT, “Türkiye Ukrayna’ya kendi ürettiği insansız hava uçakları satıyor esasen, lakin S-400’ü Ukrayna’ya verirse Rusların öfkesini üzerine çekmekten de çekiniyor” diyor.
Bu yan gelişme yaşanırken dikkatimi daha evvel burada andığım bir öbür ismin sebep olduğu bir tartışma çekti.
Francis Fukuyama’nın…
İkinci Dünya Savaşı daha sonrası oluşmuş küresel sistemin 1989’da Berlin duvarının yıkılıp Sovyetler Birliği’nin varlığını yitirmesi daha sonrası eskidiği ve yenisine gereksinim duyulduğu görüşünü teze dönüştüren birkaç isimden bir tanesiydi Fukuyama.
Bernard Lewis birinci başlatmıştı o huzursuzluğu; onun akabinde Fukuyama ile Samuel Huntington zuhur etmişlerdi.
Huntington 2008’de 81, Lewis de 2018’de 102 yaşında öldü. Fukuyama çabucak hemen 69 yaşında ve sağ.
“Nerede, ne yapar, son gelişmeler hakkında ne düşünür” derken karşıma kendisinin yönettiği ‘americanpurpose.com‘ sitesinde yayımlanmış ‘Yenilgiye hazırlık’ başlıklı makalesi çıktı.
‘Kalkınma için Liderlik Akademisi’ kapsamında kurslar vermek üzere Makedonya’nın başşehri Üsküp’te bulunuyormuş. Ukrayna’ya sıradan yakın bir noktada.
“Cesaretimi toplayıp birtakım kehanetlerde bulunacağım” diyerek Rusya’nın Ukrayna’yı işgali üzerine görüşlerini açıklıyor Fukuyama.
Daha en başta birinci kehaneti şu: “Rusya Ukrayna’da kesin bir mağlubiyete uğrayacak.”
Rusya’nın, ordusunun oraya girmesiyle bir arada Ukrayna’nın derhal düşeceğini planladığını, Rus askerlerinin yanlarına ek silah, teçhizat ve besin materyalleri yerine merasim üniformaları aldığını, bu yanlış plan yüzünden ziyanlı çıkacağını yazıyor Fukuyama.
Âlâ niyetli arabulucular var, bu ortada savaşanlar da bir yandan savaşıp bir yandan da barış için efor gösterir üzere yapıyor ya, bunun boşuna olduğunu söylüyor. Diplomatik tahlil bulunmadığını, iki taraf şu ana kadar sıradan kayıplar hayatışken Rusya ile Ukrayna’yı uzlaştırmanın imkansız olduğunu da.
Biri çıksa da yazının bütününü lisanımıza çevirse yeterli olacak; ben birkaç görüşünü daha aktarmakla yetineceğim.
Putin’in kalkıştığı işgalin en büyük tahribatının popülist başkanların imajına olduğu kanaatinde. Ortalarında Trump’ın da bulunduğu o çeşit önderlerin isimlerini anıp, “Savaş siyaseti onların açık otoriterlik eğilimlerini dışa vurmalarına sebep oldu” diyor.
Çin’i de ihmal etmemiş; “Bu savaş, ordusu tecrübesiz Çin için âlâ bir ders teşkil ediyor; Çin idaresi herbiçimde Tayvan’a emsal bir operasyon düşünmez” görüşünü seslendiriyor.
Bu ortada bizim ülkemizin ismi de “Türk dronları epeyce satanlar ortasına girdi” diye geçiyor yazıda.
Yazısını aktardıklarımdan fazlaca daha fazla ilgilendiren ‘yeni dünya düzeni’ boyutunu ele aldığı bir kısımla bitirmekte Fukuyama:
“Rusya’nın mağlubiyeti ‘özgürlüğün bir daha doğumu’nu mümkün kılacak ve demokrasinin içine düştüğü durumdan dolayı kapıldığımız tasadan bizleri kurtarabilecek. Bir küme bahadır Ukraynalı yardımıyla 1989 ruhu yaşamaya devam edecek.”
Neymiş?
Bir küme gözü pek Ukraynalı yardımıyla 1989 ruhu yaşayacak ve “Özgürlüğün bir daha doğumu” gerçekleşecekmiş…
Fukuyama’nın yazısını okuduktan daha sonrasında radarıma tarihçi Niall Ferguson’un İngiliz Mail on Sunday gazetesinde dün çıkan, muhakkak tarihleri simgeleyen sayılardan oluşan “1066, 1914, 1989, 2022?” başlıklı yazısı takıldı.
bir hayli şimdiki tarih kitabı olan Ferguson uzunca makalesinde savaşın olumlu sonuçlar doğuracağı beklentisini yansıtan Fukuyama’nın yazısına karşılık veriyor.
Okuyunca ikili içindeki farkın Ferguson’un vermeye çalıştığı kadar devasa olmadığı anlaşılıyor. O da sonunda savaşın kalıcı tesirleri olacağına inanıyor. Fakat Putin’in her türlü meczupluğu yapabilecek kişiliğine takılmış o. Savaşın kendi sonunu getireceğini anlayınca, birinci işitildiğinde kulağa ‘blöf’ olarak gelen nükleer opsiyonu tehdidini gerçek hale dönüştürebileceği görüşünde.
Bir de Batı ülkelerinin gereğince sert karşılık vermediğini, Batı beşerinin da bir süre daha sonra savaşa ilgisinin tavsıyacağını düşünüyor.
Yazısının “Neler yapılmalı?” tavsiyelerini içeren son kısmının çabucak girişinde şu biçimde bir cümlesi var Ferguson’un:
“İlk evvel, Ukrayna’ya silah tedariki sağlanmalı ve silahların kalitesi artırılmalı. Bilhassa, Ukrayna’nın hava hücumlarına karşı kendisini muhafazaya alabilmek için üstün karadan-havaya füzelere muhtaçlığı var.”
“S-400’e” mi demek istiyor?
Fukuyama dronlarımızı övmüştü, Ferguson S-400 hatırlatmasında bulunuyor, Wendy Hanım Ankara’da ver-al pazarlığı yapıyor, Türkiye ise kendisini ihtilafta arabulucu -hatta garantör- yapma çabasında…
‘Yeni dünya düzeni’ne gerçek süratle yol alıyoruz. Her vakit olduğu üzere bir daha bize “Gel, gel” çekiliyor…