Siyasette bulutlar hafifçeten de olsa sıyrılmaya başladı. bir müddetdir kulislerde konuşulan “İktidar seçim tarihini 14 Mayıs 2023 olarak belirlemek istiyor” fikri gerçeğe dönüşüyor gibi…
Önce iktidarın küçük ortağı MHP’nin genel lideri Devlet Bahçeli “Mayıs’ta yapılacak seçime biz hazırız” açıklamasını yaptı.
Ardından, AK Parti genel lideri unvanı da bulunan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan seçim tarihinin 14 Mayıs 2023’e çekileceğini deklare etti.
Muhalefetin ana gövdesini oluşturan ‘6’lı masa’dan da 14 Mayıs 2023 tarihinin kabulü manasına gelecek sesler yükselmeye başladı.
Bilinenler bunlar.
Konunun bilinmeyen tarafları da yok değil.
En başta bir ay üzere kısa müddet bile olsa seçim tarihinin öne çekilmesinin nasıl sağlanacağı bilinmezliği var.
Anayasaya bakılırsa seçim tarihinin erkene çekilebilmesinin iki metodu bulunuyor.
İlki, TBMM’nin bu hususta karar alması sistemi. Bunun için Meclis’te en az 360 milletvekilinin el kaldırması gerekiyor.
Anayasa cumhurbaşkanına da seçim tarihini erkene alma yetkisi tanıyor; bu durumda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yetkisini kullanımı gerekiyor.
Yalnız iki prosedürün bir mevzuda farklı sonuç doğuracağını da hesaba katmak gerekiyor.
Seçim tarihi TBMM tarafınca öne çekilecek olursa, anayasaya göre (m. 116) iki kez seçilmiş birinin bir daha aday olabilmesinin önündeki anayasal mahzur (m. 101) geçersiz kalıyor; o durumda 2014 ve 2018 senelerında -yani iki defa- seçilmiş olan Cumhurbaşkanı Erdoğan bir daha aday olabiliyor.
Buna karşılık, seçim tarihini kendisinin erkene çekmesi durumunda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın aday olabilmesi mümkün değil.
Acaba iktidar hangi usulü uygulamaya koyacak? Mevzuyu TBMM gündemine getirip sonucu oradan mı çıkaracak, yoksa ‘aday muhakkak, karar net’ sertliğiyle ilan edildiği biçimde Tayyip Erdoğan’ın adaylığından vaz mı geçilecek?
Tabii, anayasal pürüzü Yüksek Seçim Konseyi (YSK) sonucuyla aşmayı da zorlayabilir iktidar; sonuçta kararlarının temyiz mercii bulunmayan YSK üyelerinin “Olabilir” demesiyle de sorun çözülebilir. İktidar buna güveniyor olabilir.
Nitekim, AK Parti ve Cumhurbaşkanlığı ile ilintili kimilerinin bir müddetdir deklare ettikları görüşler bu yolun denenebileceğine işaret sayılıyor.
Herbiri mesleklerinin doruğunda, bakılırsav mühletleri emeklilikleriyle sona erecek kıdemli hukukçulardan oluşan YSK’nın, anayasada öbür türlü anlaşılamayacak keskin sözlerle belirlenmiş kuralı işlemez hale getirmeleri çok güç görünüyor.
Muhalefetten bu hususta çelişkili açıklamalar geldiğinin ben de farkındayım.
İYİ Parti baştan itibaren “Aday olsun, seçimi onun karşısında kazanacağız” görüşünü savunuyor. Başlangıçta CHP’den de -hatta şahsen Kemal Kılıçdaroğlu’ndan- emsal bir görüş işitilmişti. Lakin, ‘6’lı masa’da buluşan öteki partiler ile sol ittifak partilerinin sözcüleri anayasal manisi hatırlatıp Erdoğan’ın üçüncü kere aday olamayacağı ısrarındalar.
Seçimin iktidar değişikliğiyle sonuçlanması durumunda, şimdilerde “Aday olsun” diyenler de dahil muhalefet, tek cephe halinde, anayasayı farklı yorumlayanlardan hesap sorma yoluna gidebilir.
YSK üyelerinin bahis önlerine geldiğinde nasıl bir karara varacakları şimdilik bir muamma.
Bir öteki bilinmeyen istikamet de, iktidarın 73 yıl öncesine dayanan bir tarih üzerinden çıkar sağlama beklentisinin, seçim kampanyaları sırasında aleyhine kullanılma ihtimalini nasıl olup da hesaba katmadığı konusudur.
Tarihin 14 Mayıs olarak seçilmesinin, CHP iktidarına karşı muhalefet yürüten bir partinin –Demokrat Parti’nin- sandık zaferiyle 73 yıl evvel iktidara ulaşması sebebiyle olduğu anlaşılıyor. 14 Mayıs 1950, Türkiye’de, İsmet İnönü’nün cumhurbaşkanlığını, CHP’nin de iktidarı kaybetmesini sağlayan bir seçimin tarihidir.
Merakım mazur görüle: 1950’deki CHP iktidarının ve İnönü cumhurbaşkanlığının değişmesini sağlayan seçim ile 14 Mayıs 2023’te yapılacak seçim içinde, mevcut iktidarı tıpkı tarihi tercihe sevk edecek kadar iştahlandıran benzerliği herkes görüyor da bir ben mi farklı düşünüyorum?
CHP bu biçimde iktidardı ve seçimle iktidarı kaybetti, lakin bugün iktidarda olan CHP değil. Bilakis, CHP, mevcut iktidarı değiştirme emeliyle oluşmuş bir partiler beraberliği içerisinde. DP’nin periyodun iktidarına karşı kullandığı ve bu biçimde sonuç almaya yarayan “Yeter, kelam milletindir” sloganını AK Parti artık kime karşı kullanabilecek?
Yoksa AK Parti 22 yıldır kendisinin iktidarda olduğunun farkında mı değil?
Özellikle de milletin iktidarın yanlış siyasetlerinin kararı olduğu bilinen önemli problemlerle cebelleşme zorunda kaldığı günümüzde, güya kendi durumunun farkında değilmiş üzere birebir sloganı kullanmaya kalkışması, iktidarın aleyhine olacaktır.
Bumerang üzere.
Herbiçimde iktidar ekonomik sarsıntıyı birkaç fırça darbesiyle hissedilmez hale getirdiği hesabında.
Yanlış bir hesap bu.
Bir an için, hayat pahalılığının kısıtlı maaş artırımıyla hissedilmez hale geldiğini var iseyalım, ülkede geniş kitleleri ilgilendiren ıstıraplar sadece ekonomik değil ki…
Seçim tarihini erkene almada, Millet İttifakı’nın çıkaracağı adayın resmen olmasa bile aşikâr hale gelmesi ve beklenen adayın iktidara kolay lokma görünmesi de rol oynamış olabilir.
Ya o imgeyi sadece bu kararı almak için vermişse Millet İttifakı ve belirtildiğında geniş kitleleri heyecanlandıracak farklı bir aday belirlenirse ne olacak?
Galiba kamuoyu yoklamalarında AK Parti’nin olası oylarında son bir-iki ay içerisinde üste hakikat hareketlenme manzarası iktidarı ayrıyeten cesaretlendirmiş.
Peki ya anketçiler kendilerine kanaat belirlemeye yol açacak sorular yönelttiğinde yanıt verme hamaseti göstermiş olan beşerler, iktidarı bir an evvel seçime gitmeye cesaretlendirmek maksadıyla görüşlerini perdelemişlerse?
Son sorumun altında yatan kuşkuyu da en değerli bilinmeyen olarak kayda geçirmek istedim.
Ne kadar kaldı seçime şunun şurasında?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.
Önce iktidarın küçük ortağı MHP’nin genel lideri Devlet Bahçeli “Mayıs’ta yapılacak seçime biz hazırız” açıklamasını yaptı.
Ardından, AK Parti genel lideri unvanı da bulunan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan seçim tarihinin 14 Mayıs 2023’e çekileceğini deklare etti.
Muhalefetin ana gövdesini oluşturan ‘6’lı masa’dan da 14 Mayıs 2023 tarihinin kabulü manasına gelecek sesler yükselmeye başladı.
Bilinenler bunlar.
Konunun bilinmeyen tarafları da yok değil.
En başta bir ay üzere kısa müddet bile olsa seçim tarihinin öne çekilmesinin nasıl sağlanacağı bilinmezliği var.
Anayasaya bakılırsa seçim tarihinin erkene çekilebilmesinin iki metodu bulunuyor.
İlki, TBMM’nin bu hususta karar alması sistemi. Bunun için Meclis’te en az 360 milletvekilinin el kaldırması gerekiyor.
Anayasa cumhurbaşkanına da seçim tarihini erkene alma yetkisi tanıyor; bu durumda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yetkisini kullanımı gerekiyor.
Yalnız iki prosedürün bir mevzuda farklı sonuç doğuracağını da hesaba katmak gerekiyor.
Seçim tarihi TBMM tarafınca öne çekilecek olursa, anayasaya göre (m. 116) iki kez seçilmiş birinin bir daha aday olabilmesinin önündeki anayasal mahzur (m. 101) geçersiz kalıyor; o durumda 2014 ve 2018 senelerında -yani iki defa- seçilmiş olan Cumhurbaşkanı Erdoğan bir daha aday olabiliyor.
Buna karşılık, seçim tarihini kendisinin erkene çekmesi durumunda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın aday olabilmesi mümkün değil.
Acaba iktidar hangi usulü uygulamaya koyacak? Mevzuyu TBMM gündemine getirip sonucu oradan mı çıkaracak, yoksa ‘aday muhakkak, karar net’ sertliğiyle ilan edildiği biçimde Tayyip Erdoğan’ın adaylığından vaz mı geçilecek?
Tabii, anayasal pürüzü Yüksek Seçim Konseyi (YSK) sonucuyla aşmayı da zorlayabilir iktidar; sonuçta kararlarının temyiz mercii bulunmayan YSK üyelerinin “Olabilir” demesiyle de sorun çözülebilir. İktidar buna güveniyor olabilir.
Nitekim, AK Parti ve Cumhurbaşkanlığı ile ilintili kimilerinin bir müddetdir deklare ettikları görüşler bu yolun denenebileceğine işaret sayılıyor.
Herbiri mesleklerinin doruğunda, bakılırsav mühletleri emeklilikleriyle sona erecek kıdemli hukukçulardan oluşan YSK’nın, anayasada öbür türlü anlaşılamayacak keskin sözlerle belirlenmiş kuralı işlemez hale getirmeleri çok güç görünüyor.
Muhalefetten bu hususta çelişkili açıklamalar geldiğinin ben de farkındayım.
İYİ Parti baştan itibaren “Aday olsun, seçimi onun karşısında kazanacağız” görüşünü savunuyor. Başlangıçta CHP’den de -hatta şahsen Kemal Kılıçdaroğlu’ndan- emsal bir görüş işitilmişti. Lakin, ‘6’lı masa’da buluşan öteki partiler ile sol ittifak partilerinin sözcüleri anayasal manisi hatırlatıp Erdoğan’ın üçüncü kere aday olamayacağı ısrarındalar.
Seçimin iktidar değişikliğiyle sonuçlanması durumunda, şimdilerde “Aday olsun” diyenler de dahil muhalefet, tek cephe halinde, anayasayı farklı yorumlayanlardan hesap sorma yoluna gidebilir.
YSK üyelerinin bahis önlerine geldiğinde nasıl bir karara varacakları şimdilik bir muamma.
Bir öteki bilinmeyen istikamet de, iktidarın 73 yıl öncesine dayanan bir tarih üzerinden çıkar sağlama beklentisinin, seçim kampanyaları sırasında aleyhine kullanılma ihtimalini nasıl olup da hesaba katmadığı konusudur.
Tarihin 14 Mayıs olarak seçilmesinin, CHP iktidarına karşı muhalefet yürüten bir partinin –Demokrat Parti’nin- sandık zaferiyle 73 yıl evvel iktidara ulaşması sebebiyle olduğu anlaşılıyor. 14 Mayıs 1950, Türkiye’de, İsmet İnönü’nün cumhurbaşkanlığını, CHP’nin de iktidarı kaybetmesini sağlayan bir seçimin tarihidir.
Merakım mazur görüle: 1950’deki CHP iktidarının ve İnönü cumhurbaşkanlığının değişmesini sağlayan seçim ile 14 Mayıs 2023’te yapılacak seçim içinde, mevcut iktidarı tıpkı tarihi tercihe sevk edecek kadar iştahlandıran benzerliği herkes görüyor da bir ben mi farklı düşünüyorum?
CHP bu biçimde iktidardı ve seçimle iktidarı kaybetti, lakin bugün iktidarda olan CHP değil. Bilakis, CHP, mevcut iktidarı değiştirme emeliyle oluşmuş bir partiler beraberliği içerisinde. DP’nin periyodun iktidarına karşı kullandığı ve bu biçimde sonuç almaya yarayan “Yeter, kelam milletindir” sloganını AK Parti artık kime karşı kullanabilecek?
Yoksa AK Parti 22 yıldır kendisinin iktidarda olduğunun farkında mı değil?
Özellikle de milletin iktidarın yanlış siyasetlerinin kararı olduğu bilinen önemli problemlerle cebelleşme zorunda kaldığı günümüzde, güya kendi durumunun farkında değilmiş üzere birebir sloganı kullanmaya kalkışması, iktidarın aleyhine olacaktır.
Bumerang üzere.
Herbiçimde iktidar ekonomik sarsıntıyı birkaç fırça darbesiyle hissedilmez hale getirdiği hesabında.
Yanlış bir hesap bu.
Bir an için, hayat pahalılığının kısıtlı maaş artırımıyla hissedilmez hale geldiğini var iseyalım, ülkede geniş kitleleri ilgilendiren ıstıraplar sadece ekonomik değil ki…
Seçim tarihini erkene almada, Millet İttifakı’nın çıkaracağı adayın resmen olmasa bile aşikâr hale gelmesi ve beklenen adayın iktidara kolay lokma görünmesi de rol oynamış olabilir.
Ya o imgeyi sadece bu kararı almak için vermişse Millet İttifakı ve belirtildiğında geniş kitleleri heyecanlandıracak farklı bir aday belirlenirse ne olacak?
Galiba kamuoyu yoklamalarında AK Parti’nin olası oylarında son bir-iki ay içerisinde üste hakikat hareketlenme manzarası iktidarı ayrıyeten cesaretlendirmiş.
Peki ya anketçiler kendilerine kanaat belirlemeye yol açacak sorular yönelttiğinde yanıt verme hamaseti göstermiş olan beşerler, iktidarı bir an evvel seçime gitmeye cesaretlendirmek maksadıyla görüşlerini perdelemişlerse?
Son sorumun altında yatan kuşkuyu da en değerli bilinmeyen olarak kayda geçirmek istedim.
Ne kadar kaldı seçime şunun şurasında?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.