Fehmi Koru: Anketler için “güvenilmez” denildiğinde, partiler önlerini nasıl nazaranbilir, gerçek karar verilebilir mi?

taklaci09

Global Mod
Global Mod
Fehmi Koru*

Bir meslek büyüğüm, epeyce uzun yıllar evvel, “Anketlerden yoksun kalma” demişti.

Meslek büyüğünün bu kelamı sarf ettiği senelerda anket yapan sırf bir kurum vardı. PİAR şirketi… daha sonradan CHP’de siyasete de girmiş olan Bülent Tanla’nın başında bulunduğu PİAR, ABD merkezli milletlerarası Gallup şirketi ile işbirliği halinde anket çalışmalarını sürdürürdü.

O kelamın faydasını meslek hayatımda fazlaca gördüm; o gün bugündür, bilimsel ölçülere uygun kamuoyu araştırmalarına göz atarak da milletin nabzını tutmaya çalışıyorum.

Ciddi araştırmalar düzgün takip edilirse yanlıştan kaçınmak daha kolay olur.

Dün beni şaşırtan bir haber yüzünden bu girişi yaptım.

Çalışmalarını yakından izleme ve gözleme imkanı bulduğum, sıkça yazılarımda anketlerinden alıntılar yaptığım MetroPoll araştırma şirketinin çalışmaları için, biri, “Masa başında hazırlanıyor, ciddiyetten uzak” üzere tenkitlerde bulunmuş.

Okuduğum biri değil o yazıyı yazan, o sebeple kaçırmışım; yazdığına kimselerin ehemmiyet vermediği, izlenmeye paha internet sitelerinde yazısına atıfta bulunulmamasından da muhakkak.

Siyasi ve toplumsal konularda çalışmalarından istifade edilecek az sayıdaki muteber şirketlerin başında geliyor MetroPoll. 15 yıla yakın bir müddetdir her ay ‘Türkiye’nin Nabzı’ ismiyle aboneleriyle paylaştığı çalışmalar, Türkiye’de insanların her vakit diliminde hangi eğilimde olduklarına tanıklık eden pahalı bilgiler.

MetroPoll’ün her seçim öncesinde ilan ettiği anket sonuçları, sandık tarafınca büyük oranda doğrulandı genel olarak.

O 15 yıl boyunca, her seçimin sonraki günü, takip ettiğim siyasi araştırmalardaki anketlerin sonuçlarını yazılarımda mukayeseli olarak aktardığım için, okurlarım da, MetroPoll’ün her seçim öncesinde sağladığı bilgilerin gerçekleşene en yakın sonuçlar olduğunun farkındalar.

Anketlere ilgimi ABD’deki siyasi gelişmeleri izlemem de artırdı.

Şu sıralar ABD siyasetindeki gelişmeleri her zamankinden daha yakından izlemeye çalışıyorum. ABD’de 13 gün daha sonra -8 Kasım günü- değerli bir seçim var; Temsilciler Meclisi’nin 435 üyesinin tamamı ile 100 üyeli Senato’nun üçte birini -35 senatör- seçmek için Amerikan halkı sandık başına gidecek.

Partiler ve adaylar durumlarını günlük yapılan anketlerden takip ediyorlar. Seçim günü düzgünce yaklaştığında anketler neredeyse saat saat yenileniyor ABD’de.

Hangi mevzular seçmen tarafınca önemseniyor, hangileri ele alındığında reaksiyon duyuluyor?

Adaylara ilgi ne durumda?

Bu sorulara alınan yanıtlar kampanyaları gün gün etkiliyor.

Joe Biden için de bir daha lider adaylığını düşünen Donald Trump için de hayati değer taşıyor seçimin neticeleri…

İkisi de destekledikleri adaylardan zorlananlar olduğu anketlere yansıdığında, çabucak o eyalete gidip adaya takviye çıkma eforuna giriyorlar.

Trump aleyhine hava yoğunlaşmadan evvel Cumhuriyetçi adaylar onu daima yanlarında görmek istedi, anketler “Tarzan zorda” bildirisi vermeye başladığı için, bir hayli aday, eski lidere “Aman gelme” bildirisi göndermeye başladı.

Biden ise, kendisine sunulan araştırmalardan 80 yaşından daha sonra bir dört yıl daha başkanlık hevesine kapılmaya başladığını muhakkak ediyor.

[Pensilvanya eycihazından senatör olmak için Cumhuriyetçi Parti’den adaylığını koymuş bir de Türk var: Dr. Mehmet Öz. Türkiye aykırısı lobiler seçilemesin diye sıradan uğraş gösteriyorlar.]

Son birkaç seçimde anketlerde kabul edilebilir hududunun ötesinde yanılma hisseleri görüldüğü için araştırma şirketleri biraz daha titiz olma gayretindeler. ABD’de anketler çoklukla bir şirket ile bir yayın kümesinin elele vermesiyle ortaya çıkıyor; ötürüsıyla anketin masrafına iştirak eden gazeteler ve TV kanallarının da prestijleri sağlıklı sonuçlara ziyadesiyle bağımlı.

Doğal olarak, şirketler ile medya kuruluşları içinde en hakikat anketle kamuoyunu bilgilendirme konusunda bir yarış da var.

Çekişme de.

MetroPoll’e yöneltilen yakışıksız argümanlar, anketler konusuna özel ehemmiyet verdiğim için beni ayrıyeten rahatsız etti. Ona uluorta ve gerçeklere muhalif “Araştırmaları önemli değil, masa başı” üzere bir yakıştırmanın yöneltilmesi, seçimlere az bir süre kalmış ülkemizde, kamuoyunu ve siyasalları yanlış yönlendirme ihtimalini ortasında barındırıyor.

Anketlere güvenilmemesi isteniyor herbiçimde.

Bu yolla, sırf sandık başına gitmedilk evvel seçmenlerin açık bir zihne sahip olması önleneceği üzere, bundan daha da değerlisi, verecekleri kararlar seçimin kararınu da etkileyebilecek siyasalların yollarını şaşırmalarına da sebep olabilecek.

Demek istediğimi açayım: Millet İttifakı yahut ‘6’lı masa’, rakipleri Cumhur İttifakı adayı karşısında kimi aday göstereceklerine ‘seçilebilirlik’ açısından yaklaşarak karar verecekler, o denli değil mi? Savları bu. Pekala kimin ‘seçilebilir’ olduğunu nasıl bilecekler?

Anketlere bakarak herbiçimde.

halbuki, anket yapan şirketler içinde en emniyetli olanlardan biri için ortaya atılan savdan başkanlar etkilenebilir; önlerine gelen araştırmalar konusunda duydukları kuşkuyla yanlış bir karara da varabilirler.

“Aday belirli, karar net” diyenler karşısında adayı çabucak hemen aşikâr olmayan Millet İttifakı aday belirlemede net bir karara bu yüzden varamayabilir.

Ortaya atılan gerçeklere ters iddiayı bu sebeple de önemsedim.

Liderlerin, hiç değilse bazısının, MetroPoll’ün lideri Prof. Özer Sencar ile vakit zaman görüştüklerini, partilerdeki dostlarımın aktarmalarından biliyorum. Gerçek da yapıyorlar.

AK Parti’nin kuruluşu sırası ve daha sonrasında araştırmalarıyla gerçek amaçların belirlenmesini sağlayan ANAR şirketinin takımı içerisinde yer alan ehil bilim insanlarından bir tanesiydi Prof. Sencar. AK Parti’nin kendisine yanlışsız maksatlar koymasında ANAR’ın araştırmalarının hissesi büyüktür.

Yakından bildiğim bu gerçek sebebiyle MetroPoll araştırmalarını da daima önemsemişimdir.

Partilerin de partiler idarelerinin de önemsemelerini hararetle tavsiye ederim.

’Türkiye’nin Nabzı’ ismiyle yayımlanan araştırmalarının en yakın takipçilerinin AK Parti idaresi olduğuna ise eminim.

*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.
 
Üst