Anayasa Hukukçusu Prof. Dr. Süheyl Batum, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan‘ın 14 Mayıs’ta erken seçim yapılması için Meclis’i zorlayacağını söylemiş oldu, “Erdoğan’ın eski seçim kanunuyla seçime girmeyi kabul edeceğini zannetmiyorum” dedi. Batum, “6’lı masanın bundan daha sonra yapılacak baskılara boyun eğmemesi, dik durması gerekiyor” diye uyardı.
Sözcü müellifi Ruhat Mengi’nin sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Süheyl Batum, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Erken seçim de tıpkı şey, yenilemek de birebir şeydir. Ortada tek fark var, Avrupa’da cumhurbaşkanının yenilemesine ‘fesih’ ismini veriyorlar, bizde ise fesih yok. niye yok, zira bizde 1920’den; Meclis’in açılmasından beri ‘Meclis’in sürekliliği’ unsuru var, en değerli organ kabul edildiği için Meclis daima toplanır. Öbür ülkeler üzere devirler biçiminde toplanmaz, yalnızca tatil verebilir. Fesihte, Meclis’in vazife müddeti çabucak biter, halbuki bizde seçimler yenilendiğinde yeni seçim yapılıp Meclis seçilene kadar eskisinin misyon mühleti devam eder. O yüzden biz ‘fesih’ sözünü kullanmıyoruz, ‘seçimlerin yenilenmesi’ diyoruz. ötürüsıyla Meclis 3/5 sıklıkla cumhurbaşkanı istediği vakit seçimleri yenileme imkanına sahip. Ancak bugüne kadar kullanmadı, artık ‘kullanabilirim’ diyor.
Yani seçimler 18 Haziran’da yapıldığında Erdoğan 3’üncü defa cumhurbaşkanı seçilemeyecek, bu ortada. Erken seçim yaparak yahut cumhurbaşkanı kendisi yenilerse bir daha 3’üncü sefer olamıyor. Anayasa’nın 116’ıncı unsuru, hatta 101’inci hususuyla birlikte bakın diyor ki; ‘Bir kimse en çok 2 kez cumhurbaşkanı seçilebilir, 2 kereden fazla seçilemez’ diyor. Ve 116’ıncı hususta buna bir istisna getiriyor; ‘Sadece Meclis 3/5 sıklıkla karar verirse cumhurbaşkanı 3’üncü kere seçilebilir” diyor. Evvel ‘Ne vakit 3’üncü defa seçilebilir, ne vakit seçilemez’ onda anlaşalım.
Bugüne kadar Erdoğan daima şunu söylüyordu; ‘Hadi gelin birlikte erken seçim yapalım’ diyordu, muhalefet de buna ‘Biz erken seçime karşı değiliz’ diyordu lakin artık Anayasa’ya bakılırsa ‘cumhurbaşkanının 3’üncü kere seçilememe’ durumu açıkça ortaya çıktı. Bakın ne diyor; ‘Cumhurbaşkanının 2’nci döneminde’ yani şimdiki devir, ‘2’nci periyodunda Meclis tarafınca seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde cumhurbaşkanı bir sefer daha aday olabilir’, bu kadar sıradan. Cumhurbaşkanı ve AKP yöneticileri uzun mühlet ‘Sistem değiştirdik, bu birinci devir sayılır’ üzere yanlış savlar ileri sürdüler. halbuki, hukuk birinci sınıf öğrencileri bile buna yanıt verebilir; biz 61 Anayasası’nda yeni bir anayasa yaptık fakat cumhurbaşkanı birinciden mi başladı, 1982 Anayasası’nda cumhurbaşkanının, Anayasa Mahkemesi’nin, kurumların yetkileri farklı, 2 meclis yerine tek meclis var fakat cumhurbaşkanı 7,8,9 diye gitti, ötürüsıyla ‘2017’de anayasayı değiştirdik, Erdoğan 2018’de birinci defa cumhurbaşkanı oldu sayılır’ diye bir şey yok.”
Erken seçimde “mayıs” kulislerine: Bence blöf yapıyorlar
Prof. Dr. Süheyl Batum, AKP kanadından gelen mayıs tarihindeki açıklamaları da şu biçimde kıymetlendirdi:
“Bence blöf yapıyorlar, bugüne kadar şayet AKP iktidarının ‘cumhurbaşkanının seçimleri yenileyebilmesi’ imkanını bilmemeleri, birinci kere geçen hafta öğrenmeleri üzere bir şey kelam konusu olabilir mi, olmaz. Yani ‘Anayasa’yı birinci kez okuduk’ olmaz, pekala niye bugüne kadar ‘cumhurbaşkanı seçimi yenileyecek’ demediler, zira biliyorlar ki 3’üncü sefer aday olmak imkanı onda yok, vaktini beklerlerse de yok. Anayasa’ya bakılırsa, Cumhurbaşkanının yenileme sonucu almasından lakin 90 gün daha sonra seçim yapılabilir.”
“Erdoğan’ın eski kanunla seçime girmeyi kabul edeceğini zannetmiyorum”
Erdoğan’ın 6’lı Masa’nın “6 Nisan öncesi erken seçim” çıkışını kabul edemeyeceğini söyleyen Batum, “Çünkü bütün gücünü oradaki (il ve ilçe seçim kurulları) yargıçlarının kendi yargıçları bulunmasına dayandırıyor. Yani ‘Ben geçen seçimlerde vilayet ve ilçe seçim şurası liderleri 6 Nisan’dan evvel en kıdemli hakim olmalarından dolayı ben istediğim şeyleri yapamadım, artık yapacağım’ diyor. Hatırlayın, İstanbul seçimleri sırasında Vilayet Seçim Heyeti Lideri bir bayan hakim, ilçe seçim şurasına ‘kendi kendine tekrar sayım yapmaya başlayamazsın, benden müsaade alacaksın’ dediği için bütün yandaş gazeteler saldırdılar ve gurur duyulacak bir hakimi emekliye ayrılmak zorunda bıraktılar. O niçinle, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski kanunla seçime girmeyi kabul edeceğini zannetmiyorum” diye konuştu.
“Bugüne kadar halkın oyuyla kazandım diyen Tayyip Erdoğan ‘katılma hakkının olmadığı’ bir seçime giremez”
Batum, “Seçime yanlışsız ‘seçim tarihi’ konusunda bir kaos çıkar mı?” sorusuna, “Çıkamaz, bu biçimde bir zıtlaşmaya giderse 3’üncü kez seçilme talihinin olmadığını o da biliyor. En son ihtimal ‘Tamam kardeşim, ben 14 Mayıs’a koydum’ diyerek seçimlere girebilir ancak o seçimlerin legalliği ortadan kalkar. Bugüne kadar halkın oyuyla kazandım diyen Tayyip Erdoğan ‘katılma hakkının olmadığı’ bir seçime giremez” diye cevap verdi.
“6’lı masanın bundan daha sonra yapılacak baskılara boyun eğmemesi, dik durması gerekiyor”
Batum şu öngörüde bulundu:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan 14 Mayıs’ı istiyor zira her vakit yaptığı üzere ‘Demokrat Parti’yi bu tarihte getirmiştiniz, bizi de o gün kurtaracaksınız’ diyecek, nasıl 12 Eylül’de referandumu yaptı, 28 Şubat’ı kullandı, nasıl 15 Temmuz’u kullandı –bu biçimde iktidarların hepsi budur- artık de seçimi 14 Mayıs’ta yapmak istiyor. Ama 14 Mayıs -eğer 90 gün olursa- bu sonucu Şubat ayında almak zorunda, onu mümkün olduğu kadar Mart’a çekmeye çalışıyor, 60 gün dersek işine gelecek, 90 gün dersek işlerine gelmiyor.
‘Seçimi 14-15 Mayıs’ta yapalım’ diye Meclis’i zorlamaya çalışacak ve seçimleri güncelliyorum diyerek yenileyecek. Ben seçimleri yenilemedim lakin güncelledim diyecek. Mümkün olduğu kadar erken yapmaya çalışacak fakat seçimi kesinlikle 6 Nisan’dan daha sonraya almak için ve muhalefeti ikna için her şeyi deneyecek. aslına bakarsan Ali İhsan Yavuz bu biçimde durumlarda devreye giren bir arkadaştır, motamot Recep Özel üzere. ‘Bunu kesinlikle iptal ettireceğiz Ali İhsan, bul bir şey. Önemli olsun, olmasın fark etmez’ diyerek hazırlanmış, gerçeklerle hiç bir ilgisi olmayan bir bildiridir bu. 6’lı masanın bundan daha sonra yapılacak baskılara boyun eğmemesi, dik durması gerekiyor.”
Röportajın tamamını okumak için .
TIKLAYIN – AKP’li Ali İhsan Yavuz: Seçimler, mevsimsel koşullar sebebiyle hayli az öne alınacaksa bunun ismi, ‘erken seçim’ değil, ‘tarih güncellenmesi’ olur
Sözcü müellifi Ruhat Mengi’nin sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Süheyl Batum, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Erken seçim de tıpkı şey, yenilemek de birebir şeydir. Ortada tek fark var, Avrupa’da cumhurbaşkanının yenilemesine ‘fesih’ ismini veriyorlar, bizde ise fesih yok. niye yok, zira bizde 1920’den; Meclis’in açılmasından beri ‘Meclis’in sürekliliği’ unsuru var, en değerli organ kabul edildiği için Meclis daima toplanır. Öbür ülkeler üzere devirler biçiminde toplanmaz, yalnızca tatil verebilir. Fesihte, Meclis’in vazife müddeti çabucak biter, halbuki bizde seçimler yenilendiğinde yeni seçim yapılıp Meclis seçilene kadar eskisinin misyon mühleti devam eder. O yüzden biz ‘fesih’ sözünü kullanmıyoruz, ‘seçimlerin yenilenmesi’ diyoruz. ötürüsıyla Meclis 3/5 sıklıkla cumhurbaşkanı istediği vakit seçimleri yenileme imkanına sahip. Ancak bugüne kadar kullanmadı, artık ‘kullanabilirim’ diyor.
Yani seçimler 18 Haziran’da yapıldığında Erdoğan 3’üncü defa cumhurbaşkanı seçilemeyecek, bu ortada. Erken seçim yaparak yahut cumhurbaşkanı kendisi yenilerse bir daha 3’üncü sefer olamıyor. Anayasa’nın 116’ıncı unsuru, hatta 101’inci hususuyla birlikte bakın diyor ki; ‘Bir kimse en çok 2 kez cumhurbaşkanı seçilebilir, 2 kereden fazla seçilemez’ diyor. Ve 116’ıncı hususta buna bir istisna getiriyor; ‘Sadece Meclis 3/5 sıklıkla karar verirse cumhurbaşkanı 3’üncü kere seçilebilir” diyor. Evvel ‘Ne vakit 3’üncü defa seçilebilir, ne vakit seçilemez’ onda anlaşalım.
Bugüne kadar Erdoğan daima şunu söylüyordu; ‘Hadi gelin birlikte erken seçim yapalım’ diyordu, muhalefet de buna ‘Biz erken seçime karşı değiliz’ diyordu lakin artık Anayasa’ya bakılırsa ‘cumhurbaşkanının 3’üncü kere seçilememe’ durumu açıkça ortaya çıktı. Bakın ne diyor; ‘Cumhurbaşkanının 2’nci döneminde’ yani şimdiki devir, ‘2’nci periyodunda Meclis tarafınca seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde cumhurbaşkanı bir sefer daha aday olabilir’, bu kadar sıradan. Cumhurbaşkanı ve AKP yöneticileri uzun mühlet ‘Sistem değiştirdik, bu birinci devir sayılır’ üzere yanlış savlar ileri sürdüler. halbuki, hukuk birinci sınıf öğrencileri bile buna yanıt verebilir; biz 61 Anayasası’nda yeni bir anayasa yaptık fakat cumhurbaşkanı birinciden mi başladı, 1982 Anayasası’nda cumhurbaşkanının, Anayasa Mahkemesi’nin, kurumların yetkileri farklı, 2 meclis yerine tek meclis var fakat cumhurbaşkanı 7,8,9 diye gitti, ötürüsıyla ‘2017’de anayasayı değiştirdik, Erdoğan 2018’de birinci defa cumhurbaşkanı oldu sayılır’ diye bir şey yok.”
Erken seçimde “mayıs” kulislerine: Bence blöf yapıyorlar
Prof. Dr. Süheyl Batum, AKP kanadından gelen mayıs tarihindeki açıklamaları da şu biçimde kıymetlendirdi:
“Bence blöf yapıyorlar, bugüne kadar şayet AKP iktidarının ‘cumhurbaşkanının seçimleri yenileyebilmesi’ imkanını bilmemeleri, birinci kere geçen hafta öğrenmeleri üzere bir şey kelam konusu olabilir mi, olmaz. Yani ‘Anayasa’yı birinci kez okuduk’ olmaz, pekala niye bugüne kadar ‘cumhurbaşkanı seçimi yenileyecek’ demediler, zira biliyorlar ki 3’üncü sefer aday olmak imkanı onda yok, vaktini beklerlerse de yok. Anayasa’ya bakılırsa, Cumhurbaşkanının yenileme sonucu almasından lakin 90 gün daha sonra seçim yapılabilir.”
“Erdoğan’ın eski kanunla seçime girmeyi kabul edeceğini zannetmiyorum”
Erdoğan’ın 6’lı Masa’nın “6 Nisan öncesi erken seçim” çıkışını kabul edemeyeceğini söyleyen Batum, “Çünkü bütün gücünü oradaki (il ve ilçe seçim kurulları) yargıçlarının kendi yargıçları bulunmasına dayandırıyor. Yani ‘Ben geçen seçimlerde vilayet ve ilçe seçim şurası liderleri 6 Nisan’dan evvel en kıdemli hakim olmalarından dolayı ben istediğim şeyleri yapamadım, artık yapacağım’ diyor. Hatırlayın, İstanbul seçimleri sırasında Vilayet Seçim Heyeti Lideri bir bayan hakim, ilçe seçim şurasına ‘kendi kendine tekrar sayım yapmaya başlayamazsın, benden müsaade alacaksın’ dediği için bütün yandaş gazeteler saldırdılar ve gurur duyulacak bir hakimi emekliye ayrılmak zorunda bıraktılar. O niçinle, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski kanunla seçime girmeyi kabul edeceğini zannetmiyorum” diye konuştu.
“Bugüne kadar halkın oyuyla kazandım diyen Tayyip Erdoğan ‘katılma hakkının olmadığı’ bir seçime giremez”
Batum, “Seçime yanlışsız ‘seçim tarihi’ konusunda bir kaos çıkar mı?” sorusuna, “Çıkamaz, bu biçimde bir zıtlaşmaya giderse 3’üncü kez seçilme talihinin olmadığını o da biliyor. En son ihtimal ‘Tamam kardeşim, ben 14 Mayıs’a koydum’ diyerek seçimlere girebilir ancak o seçimlerin legalliği ortadan kalkar. Bugüne kadar halkın oyuyla kazandım diyen Tayyip Erdoğan ‘katılma hakkının olmadığı’ bir seçime giremez” diye cevap verdi.
“6’lı masanın bundan daha sonra yapılacak baskılara boyun eğmemesi, dik durması gerekiyor”
Batum şu öngörüde bulundu:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan 14 Mayıs’ı istiyor zira her vakit yaptığı üzere ‘Demokrat Parti’yi bu tarihte getirmiştiniz, bizi de o gün kurtaracaksınız’ diyecek, nasıl 12 Eylül’de referandumu yaptı, 28 Şubat’ı kullandı, nasıl 15 Temmuz’u kullandı –bu biçimde iktidarların hepsi budur- artık de seçimi 14 Mayıs’ta yapmak istiyor. Ama 14 Mayıs -eğer 90 gün olursa- bu sonucu Şubat ayında almak zorunda, onu mümkün olduğu kadar Mart’a çekmeye çalışıyor, 60 gün dersek işine gelecek, 90 gün dersek işlerine gelmiyor.
‘Seçimi 14-15 Mayıs’ta yapalım’ diye Meclis’i zorlamaya çalışacak ve seçimleri güncelliyorum diyerek yenileyecek. Ben seçimleri yenilemedim lakin güncelledim diyecek. Mümkün olduğu kadar erken yapmaya çalışacak fakat seçimi kesinlikle 6 Nisan’dan daha sonraya almak için ve muhalefeti ikna için her şeyi deneyecek. aslına bakarsan Ali İhsan Yavuz bu biçimde durumlarda devreye giren bir arkadaştır, motamot Recep Özel üzere. ‘Bunu kesinlikle iptal ettireceğiz Ali İhsan, bul bir şey. Önemli olsun, olmasın fark etmez’ diyerek hazırlanmış, gerçeklerle hiç bir ilgisi olmayan bir bildiridir bu. 6’lı masanın bundan daha sonra yapılacak baskılara boyun eğmemesi, dik durması gerekiyor.”
Röportajın tamamını okumak için .
TIKLAYIN – AKP’li Ali İhsan Yavuz: Seçimler, mevsimsel koşullar sebebiyle hayli az öne alınacaksa bunun ismi, ‘erken seçim’ değil, ‘tarih güncellenmesi’ olur