Seçim yasası teklifi, “her siyasi partinin seçim bölgelerinde almış olduğu oy sayısının dikkate alınması” şartı niçiniyle 2023 seçimlerinde siyasi partileri zorlayacak. Oranlarını artırmayı hedefleyen partiler, vilayetlerde “yüksek profilli adaylar” üzerine ağırlaşacak. Bu niçinle partilerde “liste savaşları” yaşanacak.
Cumhuriyet’ten Selda Günaysu’nun haberine bakılırsa, siyaset kulislerinde yasa teklifinin 2023’e tesirleri şu biçimde anlatılıyor:
“Bu teklif, ‘Ceketimi khalbukim seçilir’ devrini bitmiş olduriyor”
Aday profili: Baraj yüzde 7’ye indirilse de ittifak ortasında yer alan her partinin, seçim etraflarında aldığı oylar, parlamentoya göndereceği milletvekilleri açısından değer taşıyor. Bu niçinle partilerin 2023’teki asıl önceliğinin “milletvekili aday listeleri” olacağına işaret ediliyor. Her partinin oy artırmak için “illerin önde gelen isimlerini aday göstermek isteyeceğine, liste savaşlarının yaşanacağına” işaret ediliyor. Kulislerde, “Bu teklif, ‘Ceketimi khalbukim seçilir’ devrini bitmiş olduriyor” değerlendirmeleri yapılıyor.
“Küçük partilerin ittifaklarda yer almalarının tek avantajı ülke seçim barajını geçmek olacak”
‘Küçükler’ değersizleşecek: “Artık oyların” ittifaklara dahil edilmemesi niçiniyle, “oy oranları düşük” partilerin “ittifaklar ortasında yer almasının ehemmiyeti kalmayacak.” Örneğin teklif, Millet İttifakı’na katılmak isteyen DEVA, Gelecek, DP ve SP’ye, kendi isim ve amblemleriyle seçimlere girdikleri takdirde, milletvekili çıkarabilmek için “o seçim bölgesinde birinci ya da ikinci parti olma” mecburiliği getiriyor. “Küçük partilerin” ittifaklarda yer almalarının tek “avantajı” ise ülke seçim barajını geçmek olacak.
“Teklif, ‘2018 öncesine dönüşü’ getiriyor”
‘Artık oylar’ ne olacak?: Teklifte “artık oylar” da sandığa gömülüyor. Bir diğer deyişle, teklif, “2018 öncesine dönüşü” getiriyor. Yüzde 10 barajını aşan siyasi partiler milletvekili çıkarma hakkını elde ediyor, D’Hondt sistemi uyarınca da “o seçim bölgelerinde aldıkları oy sayısı kadar” milletvekilini parlamentoya gönderebiliyordu. Bu teklif, seçimlerden birinci çıkacak olan siyasi partinin elini güçlendiriyor.
Muhalefetin iki seçeneği
Teklif ile “muhalefetin bundan daha sonra nasıl yol izleyeceği” de epey tartışılıyor. Teklifin, “muhalefetin önüne iki seçenek sunduğuna” işaret ediliyor. Birinci seçenek, oy oranları düşük partilerin, oy oranı yüzde 7’nin üzerinde olan partilerin milletvekili aday listelerine girmeleri. 2018’de SP’li isimlerin CHP listelerinden, DP Genel Lideri Gültekin Uysal’ın ise ÂLÂ Parti’nin listesinden aday olduğu üzere. İkinci seçenek ise “düşük profilli aday prosedürü.” Bu seçeneğe bakılırsa de mesela DP, SP, DEVA ve Gelecek üzere siyasi partilerin Millet İttifakı ortasında yer almaları durumunda, “seçim bölgelerine bakılırsa strateji yürütmesi” manasına geliyor. Bu partilerin milletvekili çıkarabilmesi için “CHP ve GÜZEL Parti’nin bu partilerin adaylarına dayanak vermesi” gerekiyor.
TIKLAYIN – Seçim barajını düşüren tekliften, ittifak atağı çıktı: Yeni teklif en çok AKP’ye yarıyor, muhalefeti strateji belirlemeye zorluyor
Cumhuriyet’ten Selda Günaysu’nun haberine bakılırsa, siyaset kulislerinde yasa teklifinin 2023’e tesirleri şu biçimde anlatılıyor:
“Bu teklif, ‘Ceketimi khalbukim seçilir’ devrini bitmiş olduriyor”
Aday profili: Baraj yüzde 7’ye indirilse de ittifak ortasında yer alan her partinin, seçim etraflarında aldığı oylar, parlamentoya göndereceği milletvekilleri açısından değer taşıyor. Bu niçinle partilerin 2023’teki asıl önceliğinin “milletvekili aday listeleri” olacağına işaret ediliyor. Her partinin oy artırmak için “illerin önde gelen isimlerini aday göstermek isteyeceğine, liste savaşlarının yaşanacağına” işaret ediliyor. Kulislerde, “Bu teklif, ‘Ceketimi khalbukim seçilir’ devrini bitmiş olduriyor” değerlendirmeleri yapılıyor.
“Küçük partilerin ittifaklarda yer almalarının tek avantajı ülke seçim barajını geçmek olacak”
‘Küçükler’ değersizleşecek: “Artık oyların” ittifaklara dahil edilmemesi niçiniyle, “oy oranları düşük” partilerin “ittifaklar ortasında yer almasının ehemmiyeti kalmayacak.” Örneğin teklif, Millet İttifakı’na katılmak isteyen DEVA, Gelecek, DP ve SP’ye, kendi isim ve amblemleriyle seçimlere girdikleri takdirde, milletvekili çıkarabilmek için “o seçim bölgesinde birinci ya da ikinci parti olma” mecburiliği getiriyor. “Küçük partilerin” ittifaklarda yer almalarının tek “avantajı” ise ülke seçim barajını geçmek olacak.
“Teklif, ‘2018 öncesine dönüşü’ getiriyor”
‘Artık oylar’ ne olacak?: Teklifte “artık oylar” da sandığa gömülüyor. Bir diğer deyişle, teklif, “2018 öncesine dönüşü” getiriyor. Yüzde 10 barajını aşan siyasi partiler milletvekili çıkarma hakkını elde ediyor, D’Hondt sistemi uyarınca da “o seçim bölgelerinde aldıkları oy sayısı kadar” milletvekilini parlamentoya gönderebiliyordu. Bu teklif, seçimlerden birinci çıkacak olan siyasi partinin elini güçlendiriyor.
Muhalefetin iki seçeneği
Teklif ile “muhalefetin bundan daha sonra nasıl yol izleyeceği” de epey tartışılıyor. Teklifin, “muhalefetin önüne iki seçenek sunduğuna” işaret ediliyor. Birinci seçenek, oy oranları düşük partilerin, oy oranı yüzde 7’nin üzerinde olan partilerin milletvekili aday listelerine girmeleri. 2018’de SP’li isimlerin CHP listelerinden, DP Genel Lideri Gültekin Uysal’ın ise ÂLÂ Parti’nin listesinden aday olduğu üzere. İkinci seçenek ise “düşük profilli aday prosedürü.” Bu seçeneğe bakılırsa de mesela DP, SP, DEVA ve Gelecek üzere siyasi partilerin Millet İttifakı ortasında yer almaları durumunda, “seçim bölgelerine bakılırsa strateji yürütmesi” manasına geliyor. Bu partilerin milletvekili çıkarabilmesi için “CHP ve GÜZEL Parti’nin bu partilerin adaylarına dayanak vermesi” gerekiyor.
TIKLAYIN – Seçim barajını düşüren tekliften, ittifak atağı çıktı: Yeni teklif en çok AKP’ye yarıyor, muhalefeti strateji belirlemeye zorluyor